Demokrasî nebe hilbijartin vala ye

Di 20'ê cotmehê de li başûrê Kurdistanê wê hilbijartina parlementoyê pêk were. Hilbijartineke girîng e û bi hilbijartinê re çav li rê ye ku...

Redkirina komployê redkirina koletiyê ye

Em di 9’ê Cotmehê de dikevin 26’emîn salvegera komploya navdewletî ku li dijî Rêber Abdullah Ocalan pêk hat. Di şexsê wî de li dijî...

Demokrasî nebe hilbijartin vala ye

Di 20'ê cotmehê de li başûrê Kurdistanê wê hilbijartina parlementoyê pêk were. Hilbijartineke girîng e û bi hilbijartinê re çav li rê ye ku...

Redkirina komployê redkirina koletiyê ye

Em di 9’ê Cotmehê de dikevin 26’emîn salvegera komploya navdewletî ku li dijî Rêber Abdullah Ocalan pêk hat. Di şexsê wî de li dijî...
Cumartesi - 5 Ekim 2024

Demokrasî nebe hilbijartin vala ye

Di 20'ê cotmehê de li başûrê Kurdistanê wê hilbijartina parlementoyê pêk were. Hilbijartineke girîng e û bi hilbijartinê re çav li rê ye ku...

Redkirina komployê redkirina koletiyê ye

Em di 9’ê Cotmehê de dikevin 26’emîn salvegera komploya navdewletî ku li dijî Rêber Abdullah Ocalan pêk hat. Di şexsê wî de li dijî...

Teskere butçe û xizaney

Semedo ke Serekkomar Recep Tayyîp Erdogan; Sûrîye (Rojava) û Iraq (Başûr) de, selahîyetê operasyonan bigêro, meclîsê Tirkîya rê yew teskere raykerdo.  Aseno ke, bê partîya HDPyî partîyê bînî, no teskere rê eya vanê. Çi heyfo ke no mûxalefet, peydê îqtîdarê AKP/MHPyî de rêz beno û no teskere rê eya vano. Kemal Kiliçdarogluyî vat ke; “Ma meseleya kurdan, Meclîs de çareser kenê.” No vatiş û têgeyrê înan yewnan/yewbînan nêtepişeno. Aseno ke, wexto ke mewzû kurd bo, ferqê înan nêmaneno, heme benê yew. Nê partîyanê mûxalefetî de zî yew samîmîyet çinî yo. Heme kes zano ke problemê Tirkîya polîtîkaya îmha û înkarî ra yenê meydan. Hetan ewro, na polîtîka ra yew çîy sadir nêbîya. Na polîtîka, îflas kerda. Na polîtîka de israr, yew gureyê aqilî nîyo. Her her o, yew ca de, çamur de bimano, rayna ewra ro nêşono, xo rê yewna rayîro bîn veyneno. Îqtîdarê AKP/MHPyî verra şono dabanê xo vînî/vîndî keno. Îqtîdarê AKP/MHPyî çi wext bidekewo tengane, polîtîkaya cengawerey dekeno dewre. Nê rojan de seba ke rojava de operasyonan bikerê, yew hedreyê nê îqtîdarî esto. Rayna edebîyatê welat û sakarya dekerdo dewre. Xora yewna het ra wazenê ke seba pratîzekerdişê operasyonan yew teskere zî meclîs ra vîyarnê.

Yewna het ra dolar û euoro sereyê xo girewto şonê. Lîraya Tirkîya adeta pûl bîya. Bankaya Merkezî (Merkez Bankasi) bi talîmatê Serekkomar Tayyîp Erdoganî; bi eyarê dolar û euro, zengînan hina zengîn, xizanan (feqîran) hina xizan kena. Nê şertanê ekonomî de meaşê karkeran, karmendan û teqawitan adeta helîno. Karmendan, karkeran, teqawitan adeta veyşaney/veyşanîye reyde terbîye kenê. Yewna het ra citêr, dewij, merdimê ke karê zîreetî reyde debara xo temîn kenê û esnafo wirdêk vayey/vayîye ra adeta bênefes mendê. Vaye ra fek citêrî ra, kare zîreetî ra verra danê. Citêr, deyndarey/deyndarîye ra hinê traktoranê xo roşeno. Sewzî û meyweyê înan hêga ra adeta belaş gêrêno, marketan û manawan de, bi des qatan roşêno. Semedo ke êm/yem û simer vay bîyo, hinê heywan zî miqat/miqayt nêbeno. Na ra goşt, şit, penîr û hakî zî vayî benê. Esnafo wirdêk, her roj kepengan padeno. Tirkîya de her roje bêkarey/bêkarîye vêşî bena. Şarê Tirkîya verra şono xizan beno.

Yewna het ra wendekarî,  semedo ke îdareyê înan nêbeno, fek wendişê zanîngehî ra verra danê. Xo ra bi se hezaran wendakarê ke zanîngeh qedinayo bêkar î. Aseno ke zanîngeh wendiş zî çare nîyo.

Pekî sebebê na xizaney û vayey çi yo? Ay yewin; sebebê na xizaney polîtîkaya cengî ya. No îqtîdar, polîtîkaya înkar û îmhayî de israr keno. Ay diyîn; no îqtîdar, menfeetê şaranê Tirkîya nê, menfeetê xo û yê der û dorê xo esas gêno. Ay hîrêyin; no îqtîdar yew îqtîdarêko otorîter o, heq huqûq û demokrasî esas nêgêno, bi temamî faşîzan yew polîtîka esas gêno.

Tercîhê nê îqtîdarî; budçeya serra 2022î ra bellî yo. Serra 2022î de 181 mîlyar îra ceng rê cîya kerda. No reqam, goreyê serra 2021î, se ra 30 vêşî yo. No hîris û panc serrî yo ke 3.6 tirîlyon dolar yew pere, nê şerî rê zeh bîyo. Şerî rê her roj, 25 mîlyar lîra herc beno. Bi bacê karkeran karmendan, teqawitan, esnafan, citêran û karsazan, mesrefê nê cengî finanse beno. Bê îqtîdarê AKP/MHPyî, na polîtîka de menfeetê yewerî çinî yo.

Bi teskereyan û operasyonan; meseleya kurdan, çareser nêbena, verra şono na mesela hina zaf grîft bena. Bi na polîtîka, şarê Tirkîya verra şono xizan beno. Pereyo ke şono ceng rê, eke no pere; weşî rê,  îdare û îstîhdamê şaran rê xerc bibo, Tirkîya de nêweşî mînîmîze bena û şarê Tirkîya xizaney ra xelîsînê. Heme çîy ra vîyar, na gonî hinê bila/vila nêbena.

Nûçeyên Têkildar