Hemserekîya Konseya Rayberdişî ya KCKyî derheqê hêrişanê kîmyewîyan ê dewleta tirke ya îşxalkere de eşkerayîyêke daye.
Eşkerayîye wina ya:
“Dima ke HPGyî da zanayene ke Zap, Avaşîn û Metîna de 17 gerîlayî bi çekanê kîmyewîyan ameyê qetilkerdene û derheqê ney de tay belgeyî weşanîyayê hêrişê kîmyewî yê artêşa tirke ya îşxalkere bîyî rojdem û sebebê nîqaşan. Naye ser o tay kesan û dezgehanê demokratan tewirê xo mojna. Nînan ra yew zî Sereka TTByî Birêze Şebneme Korur Fîncanci ya. aye goş da wijdanê şarî ser û vat ke îdîayî cidî yê û ganî bêrê cigêrayene. La îqtîdarê AKP-MHPyî yê faşîstî panîk kerd û nê kes û dezgehî hedef kerdî. Birêze Fîncanciye naye ser o ameye destbendkerdene. Destbendkerdişê kedkaranê çapemenîya azade zî seba ke sûcê şerî eşkera nêbê qewimîya. Ma sey têgêrayîşê azadîye verî zî eşkera kerdbî ke dewleta tirke vera gerîlayan çekanê kîmyewîyan şixulnena û waştbi ke wa her kes bala xo bido naye ser. Labelê na babete bi qîmî nêbîye rojdem. Tay hêz û dormeyanê wayîrmesuldarîyan goş bidayêne vengdayîşanê ma ser, tewiro qîm bimojnayêne û biwaştêne heyetanê xoseran herême de cigêrayîş do bikerdêne. Heyetê ke şîyê herême zî hetê PDKyî ra ameyî astengkerdene. Coka Fermandarîya Qerargehê Merkezê Pawitişê Şarî neçare mende ke tay belgeyê serê çekanê kîmyewîyan eşkera bikera.
Îqtîdarê AKP-MHPyî bi hêrs û panîkî şixulnayîşê çekanê kîmyewîyan red kerd ke no nêzdîbîyayîşê ci netîceya psîkolojîya sûcdarîye û nimitişê raştîyan o. Eşkerayîyê selahîyetdranê artêşa faşîste vanê ke envanterê înan de çekê kîmyewîyî çin ê la nê eşkerayî zî xîretê nimnayîşê raştîyan o. Ne şarê kurdî ne zî hêz û dezgehê demokratîkî pê nînan bawer kenê. Coka eşkerayîyê înan bêqîmet ê. Şarê kurdî zaneno ke dewleta tirke kamyew aste de sûcanê vera merdimîye kena. Dewleta tirke verî zî çekê kîmyewî şixulnabî. Her kes naye zaneno. Nê pêro bibelge yê. Coka ganî bi hişmendîyêka winayêne dewleta tirke û artêşa tirke rê tewir bêro mojnayene.
Dewleta tirke xeylêk qirkerdişanê vera kurdan de çekê kîmyewîyî şixulnayî û hewce nêkerd ke na raştîye binimna. Nê qirkerdişanê bi çekanê kîmyewîyan ra yew zî 1938 de Dêrsim de ame kerdene. Şarê kurdî Dêrsim de pê çekanê kîmyewîyan ame qetilkerdene. Vera merdiman Dêrsim de verê şikefteyan de gazê kîmyewî şixulîyayî û merdimî bi hawayêkê komkî ameyî qirkerdene. Qirkeranê Dêrsimî na raştîye bi xo îtîraf kerd. Dewleta tirke Agirî û Gelîya Zîlane de zî çekê kîmyewîyî şixulnayî. Wexto ke çekê kîmyewîyî hema nêameyî qedexekerdene dewleta tirke na raştîye eşkera kerd û pê wesfanê xo da. Dewleta tirke serewedaritişê kurdan xo rê kerd bahane.
Nika çekê kîmyewîyî pêro dinya de sey sûcê vera merdimîye û sûcê şerî dîyenê coka dewleta tirke na raştîye nimnena û kena ke merdimanê ke ney eşkera kerd zî bêveng bikera. Vera ney ganî vengê raştîye bêro zêdekerdene û wayîrê ê merdimanê ke raştîyan vanê, bêrê vejîyayene. Heta nika têna 17 nê 80 şerwanê azadîye nê hêrişanê kîmyewîyan de ameyî qetilkerdene. Artêşa îşalkere veerî zî Werxelê, Girê Sorî de çekê kîmyewîyî şixulnayî. HPGyî dîmenê nê hêrişan pare kerdî û derheqê înan de agahîyî zî dayî. Goreyê nê agahîyan eke cigêrayîş bêro kerdene asta sûcanê şerî do hol bêra famkerdene. Coka eşkerayîyê înkarkerdişî yê selahîyetdaranê artêşa faşîste raşt nîyê. Dewlete û artêşa tirke sûcê xo yê vera merdimîye yê serranê 90an înkar kerdî. La wextêkê dergî ra dima estbîyayîşê JÎTEMî ame qebulkerdene û eşkera bi ke çîyê ke ameybî vatene raşt ê.
PDK zî bi destsernayîşê hacet û malzemeyanê gerîlayan, bi astengkerdişê heyetanê cigêrayîşî mojneno ke o zî şirîkê sûcanê vera merdimîye û qirkerdişê kurdan o.
Tewiro ke hêzanê mîyanneteweyîyan yeno manaya hemkarîya sûcanê şerî ya AKP-MHPyî. Rixmo ke zanenê dewleta tirke çekanê kîmyewîyan şixulnena heta nika tewirêk nêmojna. OPCWyî zî rixmê mesuldarîya xo ya serê çekanê kîmyewîyan hema tewirêk nêmojna. Hetê bînî ra nê çekê kîmyewîyî hetê Amerîka, Ewropa û hêzanê NATOyî ra teslîmê dewleta tirke yenê kerdene. Girîng o ke nê tewirî ra fek vera bêro dayene û nê hêzî nêbê şirîkê sûcanê AKP-MHPyî. Bi taybetî OPCW û Neteweyê Yewbîyayeyî ganî Amerîka, Ewropa û hêzê bînî vera hêrişanê kîmyewîyan ê dewleta tirke tewirê xo bimojnê. Nêbo hetê şarê kurdî ra do sey sûcdarî bêrê dayene.
Îqtîdarê AKP-MHPyî û selahîyetdarê dewleta tirke bi ziwanêkê hêrişkerî şixulîyayîşê çekanê kîmyewîyan red kenê û kam na raştîye vajo hedef kenê. No nêzdîbîyayîşê înan bi xo raştîyan eşkera keno. Madem çekê kîmyewîyî nêşixulîyenê çira hêrişê nê merdiman yeno kerdene. Na babete zaf girîng a û ganî seba eşkerabîyayîşê raştîyan her kes têbigêro. Seba ke raştîye bêra famkerdene ganî heyetê xoserî şorê herême û cigêrayîşî bikerê. Ma venga dezgehanê fermîyan û sivîlan-demokratîkan danê ke ma amade yê ke seba ke heyetî xo biresnê waranê şerî û cigêrayîşan bikerê paştî bidê înan û rayîrî abikerê. Xora HPGyî verî zî eşkera kerdbî ke seba heyetanê xoseran hetkarîye do bikero.
Dişmenîya vera kurdan û sûcê vera kuran têna AKP-MHPyî sûcdar nêkenê, heman wextî de welat û komelî zî visnenê binê bara sûcdarîye û kenê şirîkê sûcî. Coka ganî têna şarê kurdî nê hêzê demokrasî, roşnvîr, nuştox, hunermend û akademîsyenê Tirkîya kesê mesuldarî vera nê sûcê serê merdimîye yê AKP-MHPyî tewirê xo bimojnê û komelî bivisnê mîyanê têgêrayîşî. Ganî verê AKP-MHPyî bêro girewtene ke sûcanê şerî hînî mekero û sûcanê xo yê qirkerdiş û vera merdimîye ra bêro muhakemekerdene. Wijdan û ameyoxê komelî bi muhakemekerdişê îqtîdarê AKP-MHPyî yê faşîstî û bi hesabpersayîşî eşkeno bixeliso.” BEHDÎNAN
