Awankarê Weqfa Hîranurî yo ke girêdayeyê Cemaetê Îsmaîlagayî, Yusuf Zîya Gumuşelî kênaya xo ya 6 serrî H.K.G binê nameyê ‘mareyê olî’ de bi murîdê xo Kadîr Îsteklîyî reyde zewecna û bî sebebê tecawuzkerdişê kênaya xo. Bado ke na rewşe vejîya raşte komel mîyan de reaksîyonê şîdetin vejîyayî. 20 serrê îqtîdarîya AKPyî de polîtîkayê resnayîşê neslo newe vera dîndar, tarîkat û cemaetî zêde bîyî û destdergê bi hezaran domanan ame kerdiş û bi desan dosyayî ameyî girewtiş.
Wezîre Derya Yanika ke rojanê verênan de butçeya Wezareta Xizmetê Komel û Keyeyî de qisey kerdbî vatbî ke 2020î de hedîseyê destdergêyo sîstematîk yê Weqfê Hîranurî de pê ameyî ra xeberdar bîyî. Badê îtîrafê Derya Yanike vera ke 2 serrî yo ke falîyetê Weqfê Hîranurî dewam kenî reaksîyon mojnayê.
Polîtîkaya AKPyî ya neslê dîndar
Keyeyê ke polîtîkaya ekonomi vera nêeşkenê tutanê xo miqate bikerî bi destê destdergîya tarîkat û cemaetan yenê bicakerdiş. Goreyê dayeyanê hûmara yurdanê aîdê tarîkat û cemaetan, 5 serranê peyênan de sera 93 zêde bîyî û resayî heta 3 hezar û 331î. Derheqê yurdê aîdê cemaetan de tu raştkerdişêk ya zî cigêrayîşêk nîno kerdiş û AKP zî bi polîtîkaya resnayîşê neslo oldaran domanan roj bi roje ver bi tarîtî beno.
Weqfa Ensar
Karamanî de keso bi nameyê Muharrem Buyukturko ke mektebêk de mamosteyê sinifî bî, mabenê 2012-2015î de Weqfê Ensar û yurdê KAÎMDERî de 45 wendekarê ke emrê înan mabenê 8-10î de bî rê destdergê kerdbî. Rayaumûmî ya Tirkîya reaksîyonê girdî mojna û AKP vera hedîseyê destdergî de herinda ke cigêrayîş bido dest pêkerdiş, wezîra Polîtîkayê Komel û Keyeyî Sema Ramazanogluye seba hedîseyî vatbî ‘rayêk ra çîyêk nêbeno’. Wezîra AKPyî nê vatişan ra dima gamêk tepîya nêeşte.
Qursê Kuranî yê Hamnanî yê Hamîdîye de destdergî
Temmuza 2016î de Kahramanmaraş de vejîya raşte ke mamosteyê Tesîsê Komelî yê Qursa Kuranî yê Hamnanî ke Hamîdîye de xebetîyayêne, 4 tutê ke ameyêne qursî rê destdergê kerdo. Tuta 10 serrî hedîse embaz û keyeyê xo rê vat û bi raporê doktoran ame tesdîqkerdiş ke tute rê destdergê ameyo kerdiş. Her çend ke şikinê îstîsmarî bêro tepiştiş zî îqtîdar derheqê babete de gamêk nêeşt û coka ra îstîsmarê mîyanê tarîkatan bi serran o dewam keno.
7 tutî ke Yurdê Tutan yê Mîyasî de mendêne rê destdergê
Yurdê aîdê Sulemanîyan yê Aladagî yê Edene de şewat vejîya û Suleymanîyan şewat sey ‘karê Homayî’ ercna. Îqtîdar derheqê hedîseyanê yurdan de tehqîqat nêda dest pêkerdiş û na reye yurdê Suleymanîyan de kanûna 2017î de Yurdê Tutan yê Mîyasî de vejîya raşte ke wezîfedarê pakî Omer Faruk Y. 7 tutê lajan rê destdergê kerdo ke emrê înan mabenê 9 û 12 de bedelîyayêne. Netîceyê nê hedîseyan de yurdî bêrî girewtiş zî ge-ge vejîya raşte ke Suleymanîyî xeylê yurdan de ca bîyî.
Mergê bişikin
Amed îdîakerdiş ke tebaxa 2018î de qezaya Alanya ya Antalya de tuto 14 serrî Îsmaîl Kerem Topalo ke yurdê Suleymanîyan de mendêne, bado ke tuto bi nameyê M.E.U.yî de o zî yurd de mendêne pêro da û bado ke xo vînî kerd, derenceyan ra kewt war. Îsmaîl Kerem Topal 5 rojan neweşxane de mend la cuya xo vînî kerd. Selahîyetdarî dîmenê kamerayan dayî. Mergê ci şikin ame dîyîş.
Îstîsmarê cînsî bi notê întîxarî vejîya raşte
Babetê îstîsmar û mergê şikinî yê yurdê cemaetî de muhakeme zî tehqîqatêk bi tesîr rayra nêbeno. Aşma kanûna 2019î de vejîya raşte ke Denîzlî de wendekaro laj yê 12 serrî ke yurdê Suleymanîyan de mendêne xeylê reyan raştê destdergî ameyo. Mudirê Yurdî waşt ke serê hedîseyî bigêro û tuto ke raştê destdergê ame îxtîxar kerd. Notê tutê ke întîxarî ra ver nuştbî de destdergê vejîya raşte.
Qursê Kuranî de întîxar
Kurdistan de zî bi deste îqtîdarî cemaet û tarîkatî ameyî zêdekerdiş. Temmuza 2021î de bajarê Muşî de tuto 12 serrî Mehmet Halî Yavuzo ke şîyêne Qursê Kuranî yê Karşiyakayî bi hawayêk şikin cuya xo vînî kerd. Mehmet Halît Yavuz 3ê temmuze de tuwaletê qursî de bi kemer daliqnaye ame dîyîş. Seba dosyayê Mehmet Halît Yavuzî bi lez qerarê sînorkerdişî dîya.
Vera îstîsmarî hetê Dîyanetî ra Antalya de ame qezîfedarkerdiş
Êlula 2021î de qezaya Turkoglu ya Kahramanmaraşî de Qursê Kuranî yê Arinçî de vejîya raşte ke mamosteyê qursî Ruhullah Çelîkî xeylê tutan rê destdergê kerdo. Her çend ke tehqîqat bêro rayraberdiş zî Ruhullah Çelîk hetê Dîyanetî ra sey îmam Hatîp Antalya de ame wezîfedarkerdiş. Badê îfadeyê tutan Ruhullah Çelîk ame tepiştiş.
Qursê Kuranî yê girêdayeyê Dîyanetî de îstîsmar
Erzirom de kanûna 2021î de Qursê Kuranî yê Haci Bahattînî yê girêdayeyê Dîyanetî de vejîya raşte ke camêrdo bi nameyê H.A 7 tutan rê destdergê kerdo. Dima ra waştî de serê hedîseyî bigêrî. Qurs de tu cigêrayîş nêame kerdiş û vejîya raşte ke şikin Yozgat de ameyo wezîfedarkerdiş.
Enes Karayo ke ver bi întîxarî ra berdî
Wendekarê bi nameyê Enes Karayo ke wendekarê sinifê diyîne yê Tipî yê Unîversîteya Firatî yê Elezîzî bî çeleyê 2020î de yurdê Nur Cemaetî de întîxar kerd. Enes verê ke întîxar bikero vîdeoyêk ant û qala fikr û tedayê serê înan kerd. Reaksîyonê rayaumûmî vera xeberê derheqê întîxarî ameyî astengkerdiş û hirê serrî yo ke dosya de tu gamêk nêameyo eştiş.
Yurdê Suleymanîyan de îstîsmar
Mamosteyê kursî Yusuf K. Yurdê Wendekarê Kur yê Ozel Madenlerî ke aîdê Suleymanîyan o û Fatsayê Ordu de yo, destdergê bi tutê 12 serrî kerd. Badê îstîsmarî Yusuf K. keyeyê tutî reyde ame têkişt û vat ‘Mi goş da şeytan, mi vizêr şewe tobe kerd, nimaj kerd’. Yusuf K. mehkema de îstîsmar red kerd û tuto ke îstîsmar kerd sucdar kerd. ANQARA
