Meclisa Tenduristî û Ewlehiya Kar (ÎSÎG) a Tirkiyeyê ragihand ku di 10 salên dawî de herî kêm 828 karkerên koçber/ penaber jiyana xwe ji dest dane.
Meclîsa ÎSÎG bi wesîleya 18’ê Mijdarê “Roja Koçberan a Cîhanê” rapora xwe eşkere kir.
Li gorî raporê di 10 salên dawî de herî kêm 828 karkerên koçber û penaber jiyana xwe ji dest dane.
ÎSÎG’ê di rapora xwe de bal kişandin ser şer û polîtîkayên metîngeriyê û wiha got: “Şerên emperyalîst, destwerdanên leşkerî yên herêmî û polîtîkayên mêtîngeh ji nû ve şêwe dide erdnîgariyê û di asta kûrewî de tevgera nifûsê bileztir dike. Di encama lihevkirinên hikûmeta AKP’ê bi YE’ê re Tirkiye veguherî girtigehekî ser vekirî. Her wiha cînayetên kar ên koçber û penaberan jî zêde dibin.”
Di raporê de ev tespît hatin kirin:
*Berî her tiştî, em di raporên xwe de ji bo karkerên koçber/penaber diyardeyek hevbeş bikar tînin. Ji ber ku tegîna ku ji aliyê tevgera kedê ve tê bikar anîn “karkerê koçber” e, lê li Tirkiye û Ewropa di encama şerên (Sûriye, Afganistan û ji bo Ewropayê Ukrayna) têgîna penabertî tê bikaranîn.
*Her sal derdora 83 cînayetên karkerên koçber/penaber hatin tespîtkirin. Di nava tevahiya cînayetên kar de ev rêje, ji sedî 4,41’ e.
*Karkerên koçber/penaber ên di cînayetên kar de jiyana xwe ji dest dane sedî 51 jê ji Sûriyeyê û ji sedî 18 jî ji Afganistanê ne. Bi vê yekê re her 10 mirinan 7 jê ji karkerên ku ji ber şer penaber bûne, pêk tê.
* Dema em li beşên kar ên karkerên koçber/penaber dinêrin, cinayetên kar sedî 29 ji karên çandiniyê sedî 25 jî di karên avahîsaziyê de pêk tên. Ev karker, bêyî ku pîvanek hebe saetên dûvdirêj û bi pereyekî kêm tên xebitandin, tevdîrên tenduristiyê û ewlekariyê hema bêje qet nehatine girtin. Her wiha di karên pîşesaziyê de jî rêjeya cînayetên kar ji sedî 21 e.
* Di karên weke keştî/tersxaneyê, karên veguhestinê, çandiniyê, înşaet û hwd. tevdîrên pêwîst nayên girtin û ketina ji cihên bilind, teqîn, jehrîbûn û tundiya li dijî penaberan jî sedemên bingehîn ên mirina karkerên penaber/koçber e.
*Di karkerên penaber/koçber de rêjeya mirina karkerên zarok û jin ji sedî 9 e. Dema em didin ber tevahiya cînayetên kar, rêjeya mirina karkerên zarok du qat û ya jinan jî nîv qat zêdetir e. Hejmara cînayetan a ser temenê 51 salî jî ji sedî 9 e. Ango di nava rêjeya giştî ya Tirkiyeyê de ji sedî 30 zêdetir e.
* Karkerên penaber/koçber herî zêde li bajarên wek Stenbol, Riha, Konya, Dîlok, Kocaelî, Enqere, Bursa, Îzmîr, Antalya û Mêrsînê jiyana xwe ji dest didin. Li hêla din divê em mirinên di qada pîşesaziyê yên li herêmên weke Dîlok, Kîlîs, Riha, Hatay û hwd. ku pîşesaziya wê entegreyî ya bakurê Sûriyeyê hatiye kirin (heta li Ezaz û Efrînê PTT, binkeyên tenduristiyê, dibistanên bilind ên pîşeyî û hwd. hatine vekirin) jî ji bîr nekin.”
