Bi wesîleya serrgêra Serewedaritişê Şêx Seîdî yê 13ê Sibata 1925î hetê Komeleya Perwerde Kultur û Paştdayîşî ya Şêx Sêîdî ra kombîyayîşê çapemenî ame kerdene.
Sekreterê Pêroyî yê Komele Şêx Sêîdî Ahmet Kayayî kombîyayîş de qisey kerd serewedaritiş sey serhildanê heqdarî yê şarê kurdî name kerd û vat: ”Serewedaritişê Şêx Seîdî parçeyêko esasî yê têkoşînê neteweyî yê kurdan o ke ewro yeno rayraberdene.
Kayayî nê vatî: ”Badê Şerê Dinya yê Yewinî Kurdîstan ame 4 parçekerdene û hetê dewletanê tirk, ereb û farsan ra ame îşxalkerdene. Kurdî her hetî ra ameyî çînhesibnayene û ame waştene ke wa bêrê îmhakerdene. M. Kemal îdareyê ci ke sozê xoserî dabi kurdan, herinda heqanê ci dayîşî de, medreseyê ke dezgehê perwerdeyî yê kurdan bî qefilnayî ke kurdan asîmîle bikerê.
Kurdê ke binê serbanê Têgêrayîşê Azadîye de xo rêxistin kerd, dest pê xebatan kerd ke heqanê xo bîfînê dest. Bado ke rayberanê Azadî ra Cîbranij Xelîd Beg, Yusuf Zîya Beg ameyî tepiştene Şêx Seîdî Hinisî ra ver bi Pîranî kewno rayîr û xeylêk cayan zîyaret keno. Şêx Seîd rayberanê eşîranê kurdan reyde pêvînayîşan keno û qerarê têkoşînî genê.
Gama ke Şêx Seîd Pîran de keyeyê birayê xo Şêx Abdurrahimî rê beno mêman leşkerî erzenê keyeyî ser û wazenê ke wa wayîrê keyeyî şervananê kurdan Vartoyij Nebi û embazanê ci teslîmê înan bikerê. No provokasyono ke tede çekî yenê şuxulnayene sey Serewedaritişî yeno mojnayene û mudaxaleyo leşkerî yeno kerdene.
Têkoşînê wextê Şêx Seîdî ra nata bingeyê têkoşînê kurdan de waştişê kurdan ê nasname, ziwan û heqanê bînan ê merdimîyî est o. Hetê çînhesibnayîşê heqanê kurdan ra 1925î ra nata çîyêk nêbedilîya yo. Bi zext, tepiştiş, surgun û qetilerdişî qedexekerdişê ziwanê şarêkî û înkardişê estbîyayîşê ci nîno qebulkerdene.”
Serekê Komele û tornê Şêx Seîdî Kasim Firat zî vist vîrî ke tarîxê kurdan bi rojanê tarîyan û komplayan dekerde yo û vat semedê qedînayîşê nê zulmî ganî ma rayîrê çareserî bivînê. AMED
