Namzedê hemşaredarîya Sûrî Fîlîz Buluttekîne û Cemal Ozdemîrî vat, “Ma do kîşta bindest û mezlûman de bê” û ê do sazîyê ke ameyê girewtene reyna akerê.
Namzetê hemşaredarîye yê HDPyî yê Sûrî dewe bi dewe, kuçe bi kuçe gêrenê û şarî rê vanê tirêm ê do şaredarîyêka senêne bikerê.
Fîlîz Buluttekîne kam a?
Namzeda hemşaredarîye ya Sûrî Fîlîz Buluttekîne 1969 de Pasûrê Amedî de amî dinya, mekteba ewilêne û lîse qezaya xo de qedînaye û maya 3 domanan a. Buluttekîne 1993’an de dimayo ke dewe û qezaya înan yenê vêşnayene bêçareyîye ra koç kenê yenê Amed. Buluttekîne zerrî ra cinî û domanan ser o xebatî kerdî. Zafane Sûrî ser o xebitîyaye. Buluttekîne kewte desteya îdareyî ya akademîya cinîyan a Sûrî û serekîya ci kerde. Gama ‘qedexeyanê tebervejîyayîşî’ yê serra 2015-2016î yê qeza de şahidîya prosesê xoverdayîşî kerde. Nê 14 menganê peyênan de hemserekîya HDPyî ya bajarê Amedî kerdêne.
Cemal Ozdemîr kam o?
Cemal Ozdemîr serra 1982an de Licê ya Amedî de, dewa Çinarli de ame dinya. 1988an de rîyê zextê zêdeyî yê dewlete ra keyeyê înan koçê şaristanekê Bagivarî yê Amedî kerd. Ozdemîrî mekteba ewilêne tîya wende. Ozdemîrî hewna domanî de barê debarîya keyeyî girewt milê xo ser, ciwanîya xo de dest bi sîyasetî kerd û xebatanê awankerdişê KCD’yî ca girewt. Ozdemîr mabênê serranê 2009-2014î de bi endamê Meclîsê Sûrî. 5 serrî no kar kerd. Serranê 2014-2017an de di dewran bi hetkarê hemserekê qezaya HDPyî û 2017 de kewt îdareyê HDPyî.
Ma do cuya ekolojîke bidê xo ver
Buluttekîne vat heme zext û şeran de ziraro tewr zaf ginayo Sûrî ro, xeylî zordarî bi cinî û domanan bîya û vat ke bi hêrişan înan waşt rengê cuye yê Sûrî raste ra wedarê û bi nê kerdişî amacê înan çinêkerdişê kultur û cewherê Sûrî bi.
Buluttekîne ard ziwan ke bi hêriş û qeyûman yeno waştene ke serê Sûrî de fehmêkê bînî virazê û vat, ‘Ma do tîya ancî bikerê ke projeyanê cuya hempare ya şaran û ekolojîke awan bikerê. Ma do nê projeyan hemine şarê Sûrî dir bikerê. Şarê ma senî xo baş bivîno, senî biwazo ma do bi ê modelî tê bigêrê.’
Merkezê cinî û ciwanan
Buluttekîne vat Sûr de hemverê cinî û ciwanan de derbe ameyo kerdene, hêrişê qeyûman ê serê merkezanê cinîyan ard vîrî û vat merkezê cinîyan nika açarnayê mekanê bi muhtewa dînî, hêrişî berdê serê merkezanê ciwanan, vernîya ciwanan daya bi fihûşî û cimatî bi polîtîkayanê riznayoxan rayra benê. Buluttekîne vat, “Ma do zî hemverê nînan de merkezanê cinî û ciwanan ancî aktîf bikerê, mîyanê şarî de bê. Ma do şarî dir wareyan hîrayêr bikerê. Ma do têkilîya dewe û bajarî mîyanê eseranê ekolojîkan de awan bikerê.”
Heman wextî de Buluttekîne vat dewlete bi TOKÎyan şarê Sûrî mexdûr kena, ê do hemverê nê de mucadele bidê û vat ke Sûr mîyanê lîsteya Mîrasê Kulturê Dinya ye UNESCOyî de yo û seba nê ganî nê qezayî bêrê pawitene.
Înan hêrişê vîrê merdiman kerd
Cemal Ozdemîrî zî vat ke Sûr seba ê zaf muhîm o, Sûr de bîyo pîl, tîya sîyaset kerdo û hêrişê dewleta Tirkî yê serê Sûrî yê serranê 2015-2016’an ardî vîrî û vat, “Gama ke înan hêrişê Sûrî kerd, sere de înan hêrişê serê vîrê merdiman kerd.”
Ozdemîrî bale ante serê polîtîkaya taybete ya dewleta Tirkî ya serê Sûrî û vat, “Têkilîyanê embiryanîye ra bigîrê heta bi awanîya kuçeyan wazenê asîmîle bikerê.” Dewamê ci de vat, “Dimayê raşanayîşê Sûrî ra banê ke yenê viraştene tu eleqeyê înan awankarîya tarîxîye dir çinyo û banê ke ameyê awankerdene cayêkê sey Sûrî ke şarê ci feqîr o de bi vihaya 500-600 hezar lîreyî ya.”
Ma do paştîdayîşo teknîkî û huqûqî bidê şarî
Ozdemîrî vat dimayo ke 6 mehlayê Sûrî ameyî raşanayene dewlete verê xo da mehlayanê Alîpaşa û Lalebeyî zî ke şer tede çinbi, dewlete bi zor kerd ke mehlayan veng bikero, elektîrîk û awa şarî birnaye, hemverê nê de zî şar nêvejîya, keyeyê înan ameyî raşanayene û vat bi nê hawayî awanîya demografîke ya Sûrî amî vurnayene. Ozdemîrî ard ziwan ke nê hêrişanê sîyasî kulturîyan de xeylî mexdurîyetî virazîyayî û seba ke peynî ro mexdûrîyetan bêro û hesab bêro persayene ê do muracatê sazîyanê mîyanneteweyîyan bikerê û mucadele bidê, paştîdayîşo teknîkî û huqûqî bidê şarî.
Ozdemîrî tewr peynî de vat, “Partîya partîya şaranê bindest û mezlûman a. Ma do zî tim kîşta bindest û mezlûman de bê. Seba naye zî ma wazenê ke hemeyê şarê ma reya xo bido HDPyî.” AMED
