Ziwanê Kurdî bi kurmancî, kirmanckî, soranî û goranî ziwanêke zehf dewlemend o. Bi kokê xo mîyanê koma ziwanî ya Hînd-Ewropa de ca gêno û wayîrê edebîyatêke xurtî yê fekî yo. La çi heyf ke no ziwano dewlemend perwerde ra bêpar ame verdayîşî û sere de kirmanckî serre bi serre ver bi xetereyê vinîbîyayîşî şino. Her çiqas Başûr de û nê çend serrê peyînan de zî Rocawan de îmkanê perwerdehîya bi ziwanê Kurdî virazyayo zî Bakur de ke wayîrê nifûsa tewr zêde yê Kurdan o hema zî qedexeyê averberdiş û perwerdehîya bi ziwanê Kurdî hetê pergala Komare ra yeno verdewamkerdişî.
Sey ke ma zanê dimayê awankerdişê Komara Tirkîye serra 1923 de sozê ke hetê awankerdoxanê aye ra şarê Kurdî rê ameybî dayîşî yew bi yewe ameyî binlingkerdişî, 1925 de îdamkerdiş, kiştiş û koçberkerdişî kerdî para şarê Kurdî û dimayê serra 1928’ine ra weta zî ziwanê Kurdî ser de qirkerdişêke bêqanûnî dayo destpêkerdişî. Bedelnayîşê nameyê şaristan, qeza û dewanê bi Kurdî ra bigî heta qedexeyê qiseykerdişê bi Kurdî yê kuçe û bazaran de temam bi awayêke bêqanûnî ameyo pêkardişî. Bê ke qanûnan de ca bigîro asîmîlasyonêke bêeman şarê Kurdî ser de ame pêkardişî û hema zî bi eynî awayî yeno verdewamkerdişî. Hetê na pergala ra ke îmzaye aye binê zehf peymananê mîyanneteweyî yê serbestî û heqê perwerdehîya bi ziwanê dayê de esta rocê ma yê eyroyî de zî bê ke qedexeyê xo ra çiyêke kêmî bikero heta bi zêdebûnî bêtehemuliyêka pîle ziwanê Kurdî rê mojnêna ra.
Goreyê dînê Îslamî ra zî, goreyê qanûnanê zehf dewletan ra zî û goreyê peymananê mîyanneteweyî ra zî ziwanê dayê heqêke merdimahî yo û lazim o her merdim bieşko bi ziwanê daye xo qisey bikero, perwede bivîno û ziwanê xo aver bero. Hemverê nê heme qanûn û peymanan rocê ma yê eyroyî de zî hetê na pergale ra bi awayêke hoveberî ke dinya de mîsalê yê çinêyê mudaxile ro ziwanê Kurdî yeno kerdişî û ziwanê ma ser de qedexe yeno verdewamkerdişî.
La derdê serê derdan no yo ke rewşe Kurdan a ke nê des pancyes serrî peyînan de kewtê ci (ke merdim eşkeno vaco rewşê otoasîmîlasyonî yo) mudaxile û astengîyanê dewlete zêdehîrî zerar dano ziwanê Kurdî ro. Qedexeyo ke pergala tekparêze teber de dayo ziwanê ma ser bê ke ma hay ro ci bibê ma anto zerreyê keyanê xo û senîn pergale ro ma qedexe kerd ma zî ziwanê xo ro tûtanê xo qedexe kerd. Senîn ke bêvengîya ma ya hemverê tecrîd û çalakgeranê grevê veyşanî cesaret dana pergale ke tecrîdê xo bidomno zerreyê keyanê xo de hakimkerdişê ma yê ziwanê Tirkî û qedexekerdişê ziwanê Kurdî zî cesaret dano pergale ke ma perwerdehîya bi ziwanê ma ra mehrûm verdo û qedexeyê xo yê ziwanî ser de bi zêdetirî bidmono. Loma eke ma wazenê tecrîd wedaryo lazim o ma çalakgeran û heme dayanê çalakgeran rê bibê veng. Eke ma wazenê tecrîdê ziwanê ma ser wedaryo lazim o ma keyanê xo de tûtanê xo dir kuçe û bazaran de û heme awayê ciwîyînê xo de ziwanê xo bikerê hakim. Lazim o ma nêkerê xo vîr ra ke ziwanê ma netewbîyayîşê ma, kulturê ma, nasnameyê ma, rihê ma û estbîyayîşê ma yo. Bi hêvîya ke Roşanê Ziwanê Kurdî yê emsarî bibo destpêkê ageyrayîşê Kurdan ê ro ziwanê xo Roşanê Ziwanê Kurdî ro şarê Kurdî Pîroz bo.
