Keyeyê ke Dêrsim de, serra 1993 de dewa înan ameya vêşnayene, 26 serran ra dima wazenê agêrê erdanê xo ser. 3 keyeyê ke 2 mengî yo seba girewtişê destekî barê sazîyanê fermîyan de teşebusan kenê, anê ziwan ke qerardar ê agêrê dewa xo.
Gomê Laşikî yê dewa Agaçpinarî ya pabesteya qezaya Pulurî ya Dêrsimî, serra 1993 de hetê eskeran ra amî vêşnayene û dewe bi zor amî vengkerdene. 10 ra vêşêrî keyeyê ke mecbûr mendî gomê xo ra vejîyê, bar kerdî şîyî şaristananê rojawanê Tirkîya. Keyeyê ke ê şaristanan de bica bîyî, bi desan karanê ravêrteyan de xebetîyayî ke bieşkê cuye de payanê xo ser o bimanê.
Tayê keyeyê ke paweyê netîceyê muracatê fermî yê, wazenê ke selahîyetdarî wezîfeyê xo bica bîyarê. Keyeyî vanê eke ê sazîyanê fermîyan ra cewabêkê negatîfî bigêrê, ê do dewa ke tede bîyê meyman ra agêrê Kocaelî û Bûrsa, labelê hetêna ra ê do seba agêrayîşê dewa xo mucadeleyê xo bidomnê.
Hasan Sakîno (63) ke Kocaelî ra ameyo, înan pêvînayîşê xo yê bi selahîyetdaran ê seba akerdişê rayîrê dewe, ardişê elektrîk û awe ra tu netîceyêk nêgirewto û vat ganî dewlete înan rê hetkar bo. Sakînî vat dewa înan 1993 de amîya vêşnayene, yew keynaya ci astengdar a û merkezanê şaristanan de bi serran sey mehkûman ciwîyayo. Sakînî vat o hendî wazeno hewayo pak bigêro û bibo wayîrê cuyêka bihuzûre.
‘Ma wareyê xo de multecî yê’
Sakînî vat bi serran o ê dewa xo rê hesret mendê û va: “Maya mi Fatma hesreta wareyî ra kanser bîye û cuya xo vînî kerde. Ma nêeşkayî cenazeya aye zî bîyarê dewe. Seba ke dewe ser o qedexe estbi, ma a Kocaelî de defin kerde. Waştişê aye yo tekane agêrayîşê dewe bi. Mengêk o ma keyeyê yewna kesî de manenê. Ma wareyê xo de sey multecîyan ê. Hendî wa no hal biqedîyo.”
‘Mi zaf bîrîya dewa xo kerda’
Sabrîye Yagmaza (55) ke dimayê koçkerdişê bi zorî şîya Kocaelî û nika agêraya zî hendî wazena dewa xo de bica bibo. Yagmaze vana: “Mi zaf bîrîya dewa xo kerda. Ez amîya, la nêeşkena şirî dewa xo. Ez hendî nêwazena bajaran de biciwîyî. Bajarî ma bacnayî. Her cayê mi mîyanê nêweşî de verda. Naye ra ez nêwazena bajar de bimanî. Cuya ma tim bi koçî ravêrte, wa tîya ra tepîya wina nêbo.”
‘Wa bîrî û hesrete biqedîyê’
Şukru Koçero (55) ke Bûrsa ra ameyo vat pêvînayîşanê ke înan walî û qeymeqamî dir kerdo, înan de ameyo vatene ke serranê 2014-2015î de destekê înan ê seba agêrayîşê dewe ameyo birnayene û hendî do destek nêro dayene. Koçerî va: “1993 de dewa ma, keyeyê ma ameyî vêşnayene û ma bi zor ameyî koçkerdene. Kokimê ma hesreta memleketî ra merdî, tayê zî bîyî nêweş. Ma seba ke hesreta ma ya serran biqedîyo agêrayî.” DÊRSÎM