Hunermend Mûsa Bakî yo ke bi Kirmanckî deyîran vano, çend rojî verê albûmêkê bi nameyê ‘Repal’î de vet. Bakîyî wina va: “Mabênê ziwanê xo de vatişê deyîrî û ziwananê bînan de vatişê deyîrî gore ferq esto. Çimkî vengê merdimî kilamanê ziwanê xo de hîna zelal û hîsin vejîyeno.”
Hunermendo dersimij Mûsa Bakî yo ke bi Kirmanckî deyîran vano, çend rojî verê albumêko newe vet. Bakîyî bi nameyê ‘Repal’î de albumêko newe vet. Nê albumê Bakîyî de mîyan de kilamê ‘Rewala mi’, Xozat ra kilama ‘Meleme’ û Pîlemurîye ra kilama ‘Lazim Degîlsîn’ pêro pîya 3 eserî estî.
Hunermend Bakîyî Pîrha ra Îsmet Sefer û Sevîm Kahramane rê qisey kerd û qala muhîmîya ziwanê dayîke kerde. Bakîyî da zanayene ke Kirmanckî yo ke mîyanê lehçe û ziwananê vînîbîyayeyan de yo, vîrêk awan kerdo.
Mûsa Bakî domanîya xo ra nata mîyanê muzîkî de yo. Bakî ewil perwerdeyê tembûrî girewto û tembûr ra dima dest bi perwerdeyê gîtar û armonîyî kerdo. Bakîyî 2012 de albumê xo yo sifteyîn bi nameyê ‘Na Dina’ vet. Bakî deyîranê xo de zafane dejanê dinya ser o vindeno.
Nê vengî bi hezaran serran o ra yenî
Bakîyî va ‘ez kilame û deyîran bi ziwanê dayîka xo de vatişî ra hes kena’ û wina dewam kerd: “No kulturê ma yo. Nê vengî bi hezaran serran verê ra yenî. Mabênê ziwanê xo de vatişê deyîrî û ziwananê bînan de vatişê deyîrî gore ferq esto. Çimkî vengê merdimî ziwanê xo de hîna zelal vejîyeno û hîna hîsin o. Heto bîn de babeta ziwanî esta. Muzîk de bi Kirmanckî xeylê albumî vejîyayî û do nê albumî bidomyî zî.”
Ganî perwerde bêro dayene
Bakîyî va ‘Kirmanckî ewro mîyanê lehçe û ziwananê vînîbîyayeyan de yo, coka ganî no het de perwerde bêro dayene’ û wina domna: “Êdî Kirmanckî keyeyan de nîna qiseykerdene. No het de zaf kar keweno milê hunermendan ser. Ewro Dêrsim de xeylê kilamê ke hîna nêameyî vatene, estî. Ganî merdim nînan arê bido û pêşkêşê merdiman bikero. Çimkî nê kilamê kehenî vîrêkî yî. Polîtîkayê asîmîlasyonî bêmabên dewam kenî. Ewro linga tewr girde ya komelêkî kultur o. Eke ti aye linge çin bikerî, o wext komel çin beno.”
Seke mîyanê qerargehêk de ba hîs kena
Bakîyî qiseykerdişê xo de rewşa Dêrsimî ser o zî vindet û wina va: “Ez her ke şona Dêrsim, seke ez mîyanê qerargehêkê leşkerî de bicuya, wina hîs kena. Heme cayan de kamera û qelekolî estî. Merdimî zaf tersenî û xeylê bedelê girdî dîyayî. Ewro Koyanê Kazî ra heta Koyanê Muzirî de texrîbatê cîddîyî estî. Ganî tena hunermendî nê, heme dezgehî vera nînan de bivinderî. Eke wina dewam bikero, ameyoxêk nêmaneno.”
Bakîyî qala rêxistinîya Elewîyan kerde û wina va: “Elewîyî ewro qaso ke yeno waştene rêxistinkerde nîyî. Goreyê mi Elewîyî rîtuelanê xo yê dînî baş nêzanî. Hetê bawerî de tayê nakokîyî estî. Bi serran o ke binê tehdîdan de cuyenî. Elewîyî yewbînan ra cîya yî û dinya de tayê komelê winasî estî. Ganî Elewîyî seba xo tayê çîyan bikerî. No seba Dêrsimî zî wina yo. Çimkî Dêrsim zî binê tehdîdî de yo.” STENBOL
