Tahîr Elçîyo ke heqanê ê kesan ra gêrayêne ke serranê 1990an de bîyê qurbanê ‘cînayetanê faîlê xo nêdîyaran’ û hetê dewleta tirke ra keyeyê xo ameyê vêşnayene, her tim hedefê dewlete bi. Dewlete Tahîr Elçîyo ke serranê 1990 de nêeşkaye bi îşkence bikişa
Serekê Baroyê Amedî Tahîr Elçîyo ke ame qetilkerdene 14 teşrîna verêne 2015î de beşdarê programê ‘Tarafsız Bölge (Herêma Bêhete)’ yê CNN Türki yo ke Ahmet Hakanî pêşkêş kerdêne bi. Nê Programî de Ahmet Hakanî pers kerd ke ‘PKK yew organîzasyonê terorî yo ya ney?’ Tahîr Elçî zî cewabê na persê daybi ke ‘PKK organîzasyonê terorî nîyo.’ Tayîr Elçî nê programî ra dima maruzê kampanya bî ke Aktrolan daye destpêkerdiş û pey cû zî her ke şîye bîye vila. Îzahatê xo yê CNN Türkî ra 6 roje dima derheqê ey de qerarê tepîştişî ameye dayene. Elçî bînaya hetkarîya adlî ya Baroyê Amedî de gîrîyabi binê nezaretî û seba îfadeyê dozgerîye erşawîya Stenbol. Îfadeyê Elçî ke dozgerî de ame girewtene bi şertê kontrolê edlî û qedexeyê teberê welatî vejîyayîşî amebi veradayene.
Huqûqkarê kesanê ke zulum dîyo
Elçî qezaya Cîzre ya Şirnêxî de serra 1966î de ame dinya. Perwerdeyê xo yo verên, mîyanên û lîse Cîzre de kerd temam û serra 1991î de Fakulteya Huqûqî yê Unîversîteya Dîjle ra bî mezun. 1992î ra pey Amedî de awukatîya serbeste kerde. Mîyanê serranê 1998-2006î de Baroyê Amedî de sey îdarekarî wezîfe girewt. Elçî mîyanê nê serran de Akademîyê Huqûqî yê Ewrupa de yo ke Almanya de yo perwerdeyê huqûqê cezayî yê mîyanneteweyî û muhakemekerdişê cezayî dî û sey qiseykerdox beşdarê gelek konferansanê neteweyî û mîyanneteweyîyan bî. Elçî zaf mexdurê dewayanê ke kewtê rojeve fikrêûmumîya mehkemeyanê zerê welatî û Mehkemeya Heqanê Merdiman ya Ewropa (MHME) de temsîl kerdîbî. Elçî eynî wext de endamê Heyetê Şewirmendî yê Zanistî yê Merkezê Heqanê Merdiman yê Yewîya Baroyanê Tirkîya (TBB) bî. Elçî Heyetê Sazkerdişî yê Weqfê Heqanê Merdiman ê Tirkîya û hîna zaf xebatanê sazkerdişî yê organîzasyonanê sîvîlan yê komelî yê bînan de ca girewtîbî. Elçî serra 2012î de sey Serekê Baroyê Amedî amebi weçînitene û heta 28ê teşrîna peyêne 2015î zî no wezîfeyê xo dewam kerd.
Tahîr Elçîyo ke heqanê ê kesan ra gêrayêne ke serranê 1990an de bîyê qurbanê ‘cînayetanê faîlê xo nêdîyaran’ û hetê dewleta tirke ra keyeyê xo ameyê veşnayene, her tim hedefê dewlete bî. Bi taybetî zî cayo ke tede bîyo û bîyo pîl Herêma Botanî de, seba ke metodê çinkerdişê kurdan ê hêzanê paramîlîter û ê dewleta xorîne yê ê dewrî teşhîr kerdîbî çend rey girîyaybî binê nezaretî û îşkence dîbî. Serranê 90an de îdareyê Agar-Çiller-Demireli de galanê ke vera kurdan yenê kerdene de gore bi reqamanê resmîyan 17 hezar cînayetî ameybî kerdene. Gore sazgehanê heqanê merdiman ê xoseran zî nêzdîyê 30 hezar merdim bîbî qurbanê nê cînayetan. Elçî tam zî yew dewrê winasî de destpêkerdîbî awuqatîya ê kesan kerdêne ke îşkence dîyo, keye û dewê xo ameyê veşnayene, binê nezaretî de ameyê qetilkerdene yan zî vindîkerdene.
Ver bi qetilkerdişê Elçîyî
Serra 2015î de Elçî reyna bîbî hedefê dewleta tirke. Rojanê ke Elçî beşdarê programê Ahmet Hakanî bibi de dewleta tirke ‘Planê Rijnayîşî’ yo ke 30 teşrîna verêne 2015î de Heyetê Emnîyetî yê Neteweyî (MGK) girewtîbî rewna kerdîbî dewre.
Mînareya Çarlinge
Sur de ke îdareyê xoîdarekerdişî ame îlankerdene, cergê dewleta tirke û polîsan galê taxe kerdîbî û Mînaraya Çarlinge ya tarîxîye zerar dîbî. Roja 28 teşrîna peyêne 2015î Tahîr Elçî û hemmeslegê xo seba ke na babete de yew beyanatê çapemenîye bide şî verê mînara. Verê na Mînara de yew pêkewtişî de Tahîr Elçî Ame kîştene.
