WUSÊNÊ GESTEMERDE
Serran ra tepîya kitabê min ê şîîran bi nameyê “Xezala Koyê Bîngolî” weşanxaneyê Roşna ra vejîya. Ez sere de mamosta Roşan Lezgînî rê zaf sipas kena û wa weş û war bo. Raşta kî waxto ke mi dosyaya şîîranê xo mamosta Roşanî rê ruşne, dosyaya mi gurete û demêde kilm de dest bi xebate kerd. Ez kî zaf bîya keyfweş ke no kitabê mi weşanxaneyê Roşna ra vejîya û ref û rêza kitabanê kirmanckî de cayê xo guret. Oncîya zaf keyfweş a ke mi eserêde nîyanên ard resna edebîyatê kirmanckî. Çunke no barê vilê mi bî û barêde giran bî.
Nê kitabê min ê “Xezala Koyê Bîngolî” de şeştî û hîrê şîîrê mi ca cênê, se û çar rîpelî yo û edi Dîyarbekîr de weşanxaneyê Roşna ra weşanîya. Se vacerîme, wa qomê ma yê kirmancî rê û edebîyatê kirmanckî re xeyrên bo! Wa wendoxê xo gumra, rayîrê xo rakerde û deryayê ziwanê ma kirmanckî de kî wa yew dilopêde awxe bo!
Wusênê Gestemerde, Xezala Koyê Bîngolî, Weşanxaneyê Roşna, Dîyarbekir, 2020
Çi heyf o ke ma honde qîymetê edebîyatê kirmanckî nêzanîme. Kes honde şîîran, hêkatan, şanikan nêwaneno û ya kî honde goş panêkunê. La nêzanê ke zaf çî zereyê edebîyatî de wedardeye yê. Ma vacerîme ju şanike ya kî ju hêkate ke bêro wendene ya kî bêro qeseykerdene, zaf çekuyê kirmanckî yê neweyî vejînê roştîye. Gere ma naye rind bizanîme ke ewro ziwanê kirmanckî ke tayê raver şîyo, ez nê ravêrşîyayîşî kirmanckî tayê kî raverşîyayîşê edebîyatê kirmackî ra girê dana. Seke yeno zanitene, ziwano ke edebîyatê xo raver nêşî, o ziwan kî raver nêşono. Nê sebebî ra mi ke warê edebîyatê kirmanckî de ke misqale xizmete kerda, ez kî bi nameyê xo zaf bena keyfweş.
Seke yeno zanitene, xeylê waxt o ke ez kirmanckî ser o xebetîna û şîîran nusnena û wazena warê edebîyatê kirmanckî de kî xizmete bikerî. Coka nê rayîrî de emeg dana, sare dejnena, bi keyfweşîye wanena û nusnena, wulle ge-gane kî zibena û berbena, la oncîya kî ziwanê xo ra, welatê xo ra, qomê xo ra hes kena, hes kena, hes kena…
Mi serra 2001î de dest bi nuştena şîîran kerd. A serre ra nat bi kirmanckî xeylê şîîrî nusnayî û hona kî honda wo ke mi dest ra ame, nusnena. Mi şîîrê xo zaferin bi axa welatî, bi hesreta welatî, bi hesreta dakila xo, bi birîya der û cîranî, heval û hogirî nusnayî. Axa welatî, hesreta welatî zereyê mi de kul girêdaybî û mi kî derd û kulê xo bi şîîran pîştî û melem kerdî û ardî ra ziwan.
No xusûs de nuştoxê ma Akman Gedîkî ju qeseykerdena xo de “karê nuştene her çî ra ver karê derdgiranan o, raşta kî keso ke derdê xo çîn o, nêşîkîno binusno, derdê ma esto coka ma kî nusnenîme” vatbî. Raşta kî qeseyêde raşt o. No kar karê derdgiranan, karê bargiranan o û coka ma nusnenîme.
Ez henî bawer kena ke wendoxê kirmanckî, qomê man o kirmanc û hunermendê kirmancî kî na mana de nê ked û emegê ma rê wayir vejînê û ci ra îstîfade kenê.
Na keda mi, sere de emegdara ma dakila mi Xezale û emegdarê ma, pîyê mi Mîrzalî rê, domanê ke ziwanê dayîka xo ra mehrûm û vileçewt mendê, kedkaranê Înstîtutê Ziwan û Kulturê Kirmancî (ÎKK) e.V. Berlînî rê, kedkarê ke seba raxelesîyayîşê ziwanê ma kirmanckî şew û roj xebetînê, mucadelekerdoxê ke seba azadîya miletê xo, raxelesîyena welatê xo û kamîya xo canê xo feda kenê, may û pîyê ke domananê xo de bi ziwanê xo yê dayîke qesey kenê, înan rê dîyarî bo!
