Navenda Nûçeyan |
Konseya Rêveber ya Kongreya Neteweyî ya Kurdistanê (KNK) bi wesîleya salvegera raperîna başûrê Kurdistanê ku di sala 1991’î de li Ranyayê dest pê kir û li bajarên din belav bûbû daxuyaniyeke nivîskî weşand.
Daxuyaniya KNK’ê wiha ye:
“29 sal bi ser serhildana başûrê Kurdistanê derbas dibin. Wê demê di sala 1991’ an de di delîveyeke mêjûyî û guncaw de, gelê Kurdistanê bi serhildaneke gelêrî, demûdezgeh û desthilata rêjîma Baas a Iraqê li başûrê Kurdistanê li holê rakirin. Ew rêjîma ku bi salan hemû şêweyên tepeserkirinê xelkê Kurdistanê girtibû ber xwe. Hemû çekên modern û qedexekirî li dijî kurdan bikaranî, heta gihiştî qonaxên jinosîd û jinavbirinê. Lê ji ber ku xelkê Kurdistanê û hêzên siyasî yên wê demê li ser bergirî û bi destînana çarenivîsa xwe, teba û yekdeng û yek helwest bûn, karîn wan berbestan bi herifînin.
Ya ku wê demê de kurd û gelê Kurdistanê parast, di pileya yekemîn de yekitiya navxweyî û neteweyî ya kurdan bû. Xwe girêdan bû bi hêza karîger û bi bandora xelkê Kurdistanê. Ku di niha da ew rastî ji hemû zêdetir xwe zelal dike. Serhildan û korewa bihara 1991’an, guherîneka mezin bû di dîroka Kurdistanê de. Paceke berfireh bi rûyê kurdistaniyan de hat vekirin û elind û ezmûneke nû û geş derket pêşiya kurdan. Ew serhildan bû cihê hêviya hemû parçeyên Kurdistanê û di her derê Kurdistanê hat destekkirin. Wê serhildanê parlamento û hikûmeta herêma Kurdistanê li pey xwe anî û afirand û bûne destkeftên neteweyî û niştîmanî di dîrokê de. Xelkê Kurdistanê bi giştî ji bo van destkeftiyan şa bûn. Di şert û mercên pir zehmet û nebûnî û birsîtî û hejarî yê da ew ezmûn hate parastin û rakirin ser pêyan.
Her çend ku ev ezmûn bi qonaxên pir zehmet û nakokiyên dijwar û şerê navxweyî re derbas bû jî, lê belê gelê me her wek destkefteke neteweyî û niştimanî dibînin û diparêzin. Ji ber wê yekê, fere li ser rêveberiya herêma Başûr ku her tim viyan û îradeya xelkê Kurdistanê ber çav bigrin.
Sereray hindê ku îro ezmûna başûrê Kurdistanê bi krîz û qeyranên kûr û qonaxeke zehmet ya aborî, siyasî û rêveberiyê re derbas dibe. Bi şerê terorê û destxistin û planên hêzên dagirkerên Kurdistanê re rû bi rû ma. Vê jî ne tenê Başûr, ezmûna Rojava û xebata parçeyên din jî xist xetereyê. Lewma îro li her demê zêdetir yekitiya neteweyî û niştimanî û hevçeperî ya xelkê me û hêzên kurdistanî rê li plan û xeteriyên neyaran digire û destkeftan mîsoger dike.
Îro piştî 29 salan, destkeftên serhildana Başûr, her wek destkeftiyên rojavayê Kurdistanê di bin fişar û zextên hêzên neyar û dagirkeran de ye. Bi taybetî jî dewleta tirk bi hemû hêza xwe li planan dij digere. Dîsa fere ku ev destkeftî bên parastin û pêşve birin. Parêzerê herî rast û xwedî şiyanê van destkeftan gelê Kurdistanê û yekitiya neteweyî û niştimanî ya xelkê Kurdistanê û hêzên siyasî ne.
Parastina van deskeftan di stûyê hemû hêzên kurdistanî de ye û berpirsiyariyekî dîrokî ye. Heger na dîrok rehmê li kesê nake. Lewma pêkanîna sîwana hevpar a bergirî û parastinê erkê îro rojê ye û here pêwîsta vê qonaxê ye.
Em weke KNK’ê di salroja serhildana mezin a gelê başûrê Kurdistanê de pîrozbahiyê li hemû Kurdistaniyan dikin û bi şanazî ve wê serhildanê bilind dinirxînin. Bi bîranîna serhildanê hêvî dikin ku arîşeyên navxweyî yên hêzên kudistanî bi diyalog û lojîk bigehin çareseriyê û planên neyar û dagirkeran bên pûçkirin.
Ji bo başûrê Kurdistanê jî hêvîxwazîn di zûtirîn dem de ji qeyran û krîza aborî û siyasî re derbas bibe. Jiyan û jiyara xelkê li bin siha destûr û serweriya yasa yê da bê dabînkirin.
Em careke din serhildana mezin a başûrê Kurdistanê pîroz dikin, serê xwe bo hemû giyanbextkerên xebata rewa ya gelê xwe di tewînin.”
