Vîrusê Korona ke sere de bajarê Çînî yê Wuhanî de vejîya raşte, hema hema pêroyê dinya girewt binê tesîrê xo û heme aktîvîteyan da vindetene. Tirkîya de 1ê hezîrane de gamê normalbîyayîşî ameyî eştene û na çarçewe de sînorê gêrayîşî ame wedartene. Kafe, baxçeyê çayî, lokanta û otelî ameyî akerdene. Derheqê babete de merdimê zanyarî zî dîyar kerdî ke seba eştişê gamanê normalbîyayîşî hema rewe yo û zanyarî îqaz kenî ke beno ke hûmare zêde biba û pêlo diyîne yê vîrusî virazîyo.
Prof. Dr. Gulrîz Erîşgena ke heyetê Taqîpkerdişê Vîrusê Korona (Covid-19) yê Yewîya Tabîbanê Tirkî (TTB) de ca gêna, qala prosesê normalbîyayîşî û gamê ke ameyî eşten ekerde.
Gulrîze destpêkê qiseykerdişê xo de dîyar kerde ke ê sey TTByî gamanê normalbîyayîşî hema rewe vînenî û seba normalbîyayîşî ganî hûmare bikewa binê 500 û goreyê krîteranê Rêxistina Weşîye ya Dinya seba normalbîyayîşî ganî hûmare bi hawayo cîdî kêm bîba. Gulrîze dewamê qiseykerdişê xo de va: “Seba normalbîyayîşî ganî hûmare bikewa binê hezar kesî. Hûmare ge-ge kewena la reyna şona serê hezarî. Bi no hawa merdim nêeşkeno vajo hûmare kewta. Goreyê dayeyanê Rêxistina Weşîye ya Dinya Tirkîya hetê hûmaranê neweyan de rêza 5. de ya.”
‘Her bajarî de normalbîyayîş şaş o’
Gulrîze dîyar kerde ke hukmat verê ke gamê normalbîyayîşî bierzo ganî rewşe biercnayêne û dima ra gaman bieştêne û va: “Her bajaran de eynî wext gamê normalbîyayîşî ameyî eştene. No hem şaş bî û hem zî hetê raybazî de ca de nêbî.”
‘Tersê ekonomî vera kerdî dewre’
Gulrîze tewr peynî ard ziwan ke normalbîyayîş tersê ekonomîye vera kewt dewre û wina qedênaye: “Prosesê normalbîyayîşî seba weşîye nê seba tersê ekonomîye dîya dest pêkerdene. Bi wedarnayîşê qedexeyê gêrayîşî do tespîtê hedîseyan zî nêro kerdene. Wedarnayîşê qedexeyê gêrayîşî do tespîtê hedîseyan xeylê zehmet bikero. No semed ra ganî ma tedbîranê xo sey verê bigîrî û heta ke dest ra yeno ganî ca nêro bedilnayene. Pandemî nê ekonomî yena rayraberdene.” ANQARA