Seke yeno zanayene Herêma Federal ya Kurdistanî de prosesêko germ esto û verva polîtîkayanê ke yenê rayraberdene serewedarnayîş virazîyenê. Polîtîkayê Tirkîye yê verva Herêma Federal ya Kurdistanî, ambargoya Mexmûrî, pêkerdişê Bexda-Hewlêrî û ferzbîyayîşê yewîya neteweyî, herême de rojevanê yewine ra yî. Sewbîna bi rojano herême de karmendî semedê herînayîşê muçeyanê xo çalakîyan virazenê û şar herikêno raşteyan. Derheqê qewimîyayîşê sîyasî yê Herêma Federal ya Kurdistanî de Hemsereka Pêroyî ya Partîya Herêmê Demokratîkî (DBP) Salîha Aydenîze qisey kerde.
‘Başûr de 37 qerargahê leşkerî estê’
Aydenîze destpêkê qiseykerdişê xo de daye zanayene ke Herêma Federal ya Kurdistanî de 37 qerargahê leşkerî yê tirkan estê û va: “Her cayê başûr bîyo sey qerargahê MÎTî. Tîya ameyo dagirkerdene. Şarê tîya xeylê bedêlanê giranan da û ameyî eno merhela û statu girewtî. Ganî şarî reyde qerar biameyêne girewtene. Verva çalakîyan mudaxaleyêko gird esto. Ganî polîtîkayê herême bêrî munaqeşekerdene. Ganî polîtîkayî goreyê menfîetê şarî bêrî rayraberdene.”
‘Ambargo parçeyêk dagirkerîye yo’
Aydenîze dewamê qiseykerdişê xo de bale ante amborgoyê herêma Kampa Koçberan ya Mexmûrî ser o û wina va: “Kurdî serranê 90an de verva zext û zilmê dewleta tirkî de verê xo tadayî başûrê Kurdistanî. Mexmûrî binê pawitişê Neteweyê Yewîye de yo. La senî beno Tirkîye eşkena ambargo rona Mexmûrî ser o. Eno ambargo ambargoyêk normal nîyo. Polîtîkayê ke verva kampa Mexmûrî yenê rayraberdene polîtîkayê dişmenîtî yê. Ma zanê ke hedef çinkerdişê qezencê kurdan o. Ambargo parçeyêk dagirkerîye yo.”
‘5 hezar êzidî ameyî remnayene’
Aydenîze dîyar kerd ke hukmatê Bexda û Hewlêrî serê Şengalî de pê kerdî û va: “Serra 2014in de hetê DAÎŞî ra vera Şengalî hêrişêk ame meydan. Kesê ke êzidijan bipawê, cayê serebûtî ra remayî. Seba ke hetê hukmatê Bexda û Hewlêrî ra nêameyî pawitene; 5 hezar êzidî ameyî remnayî, bi hezaran êzidî ameyî kiştene. Êzidî zanê ke no hêz qetî pawitişê êzidijan nêkeno. Seba nê zî hemverê pêkerdişî ameyî. Êzidî vera fermanê 75ine wazenê pawitişê xo bikerê. Ganî hukmatê Bexda û Hewlêrî goreyê waştişê êzidîjan têbigeyro.”
‘Ganî yewîye bi ca bêra’
Aydenîze bale ante serê girîngîyê yewîya neteweyî û wina va: “Eke kurdî yewîye xo awan nêkerê, do her wext hêrişê wina dir rî bi rî bimanê. Tarîx de nimûneyê ci zaf ê. Ma mîyanê prosesêk tarîxî de yê. Kurdî eşkenê bi yewîye, heme destkewtişê xo bi pawê. La wina nêkerê zî do nêresê cayêk zî. Çîyo ke m abikerê, tena awankerdişê yewîya neteweyî yo. Ganî kurdî qerarê xo bi îdarekerdişî bidê. 40 serrî yo kurdan xoverdayîşêk pîl da. Nika temsîlkarê her sazgehê kurdan esto, şarê Kurdî resayo zanebîyayîşêk û cesaretê nê şarî zî esto. Çîyo ke kêm o yewîtî ya û ganî yewîye bêro meydan.” AMED
