Kongreya Komelê Demokratîke (KCD), Têgêrayîşê Cinîyan ê Azadan (TJA), Partîya Herêmanê Demokratîkan (DBP) û Partîya Demokratîke ya Şaran (HDP), Partîya Komunîste ya Kurdîstanî (KKP) derheqê hêrişanê kîmyewîyan ê dewleta tirke de Amed de bînaya DBPyî de eşkerayîyêke daye.
Hemserekê KCDyî Berdan Ozturkî eşkerayîye de qisey kerd û vist vîrî ke Neteweyanê Yewbîyayeyan (NY) pê Peymana Cenevre qaşo şuxilnayîşê çekanê kîmyewîyan qedexe kerdbi la vera hêrişanê kîmyewîyan ê dewleta tirke sere de NY qet yew dezgeh û rêxistin tewir nêgêno. Ozturkî vat: “Na bêvengîye zî hêzî dana dewleta tirke. Ma venga pawitoxanê heqanê merdiman danê ke Kurdîstan de rûmetê merdiman yeno binpaykerdene. Ma ganî her ca de vera nê hêrişan tewirê xo bimojnê. Pê bêvengîye ma benê hemkarê nê sûcî. Ganî Iraq zî vera nê hêrişanê dewleta tirke vengê xo vejo. Kurdan Rojawan de rûmetê merdimîye pawit ganî nika dinya kurdan bipawa. Bi taybetî wa şarê ma yê Başûrî nêrazîbîyayîşê xo wa bimojno.”
Wekîla HDPyî ya Amedî Remzîye Tosun zî bale ante ser ke Planê Çokdayîşî yê 2015 ra nata tecrîdê Îmraliyî ameyo girankerdene û hêrişê vera kurdan zêdîyayê. Tosune vat: “Goreyê eşkerayîyan dewlete 6 mengan de qasê 3 hezar hêrişê kîmyewîyî kerdî. Îqtîdar sîyasetê qirkerdişî keno. Wa şar no qebul nêkero. Nê hêrişî dinya rê şerm ê. Ewro eke nê çekî vera kurdan şuxilîyenê siba do vera şaranê bînan zî bêrê şuxilnayene.”
Serekê KKPyî Sînan Çîftyurekî pê hesna ke Komara Tirkîya 100 serrî yo vera kurdan çekanê kîmyewîyan şuxilnena û vat: “No şer vera merdimîye yo. Ganî hêrişê kîmyewîyî biqedê. Kurdî wa vera nê hêrişan yew bibê.”
Hemsereka DBPyî Salîha Adenîz ard ziwan ke pê belgeyan îsbat bîyo ke dewleta tirke çekanê kîmyewîyan şuxilnena û vat: “Dewleta tirke pê bêvengîya warê mîyanneteweyî û destekê NATOyî nê sûcan kena. Êyê ke bêveng ê, hemkarê nê sûcan ê. PDK û keyeyê Barzanîyan ê ke nêverdenê heyetê xoserî warê hêrişanê kîmyewîyan de cigêrayîşan bikerê hemkarê nê sûcan ê. Ganî şar û partîyê Başûrê Kurdistanî vera nê kerdişan vengê xo berz bikerê. Bêvengîye nêna qebulkerdene. Muxalefeto ke kurdan ra raye wazeno nê hêrişan rê vengê xo nêkeno. Şer pê çekanê kîmyewîyan nê pê rûmetî ganî bêro kerdene. Şarê kurdî vera nê hêrişanê kîmyewîyan do wayîrê domananê xo vejîyo û do hesabê nê kerdişan biperso.
Ganî Yewîya Ewropa, rêxistinê weşîye, OPCW, WHO, NY, LAHEY û pêro rêxistinî vera şuxilîyayîşê çekanê kîmyewîyan cade têbigêrê. Ma do vera çekanê kîmyewîyan û qedexekerdeyan tim têbigêrê. Şarê kurdî seba azadî, demokrasî, merdimîye têkoşîn keno. Siba ma xeylêk şaristanan de na babete ser o eşkerayîyan bidê. Ma do qetî vera nê sûcan û hişmendîya qirkere bêveng nêmanê.” AMED
