Ji dîrokê heta niha ava Serêkaniyê bi paqijî û xweşikiya xwe jiyanê dide xwezayê û ber bi welatên bê sînor ve diherike. Gava ku mirov li ber çem rûdinê dengê avê mirov dibe ber bi welatiyên xeribiyê
Ava ku ji şikeftê diherike û di nava bajarê Miksê re derbas dibe, ji gelek helbestên Feqiyê Teyran re bûye rest û mêvanî kiriye. Ji bo Feqî bûye hêstên helbestê.
Di heman demê de Ava Miksê ji bo gelek helbestvan û hûnermendan jî bûye çavkaniya stran û helbestan. Di vê demsala havînê de ku hêle hêl û xuşe xuşa çem mirovan sermest dike Feqî û helbesta wî ya “Ey av û av” tîne hişê mirov. Helbesta Feqî vê xweşikahî û ruhê avê baş pênase dike.
Ji helbesta Feqiyê Teyran a bi navê “Ey av û av” Çemê Mîksê wiha tê vegotin;
Ey av û av, ey av û av
Ma tu bi `işq û muhbetê
Mewc û pêlan tavêy belav
Bê sekne û bê ra`hetê
Bê ra`het û bê sekne yî
Yan `aşiqê baxwe xwe yî
Yan şubhetê qelbê me yî
Ji işqa kê natebitê
Ji işqa kê her têy û têy
Heta kengî her bêy û bêy
Bo min bi bêje `heyranê kê y
Da ez bizanim qisetê
Da ez bizanim vê surrê
Ji hindekê heta purrê
Ji me`neya vê gurrgurrê
Ji kê ra dikî vê ta`etê
Ta`et dikî bê pa û dev
Çendî dikî çûna li hev
Dengê te tê bi roj û şev
Zikrê dikî bi `haletê
Ji kê ra dikî zikrî bi `hal
Qet guşguşa nakî betal
Şubhetê min re`htê `emal
Şevan û rojan xew netê
Şevan û rojan bê xew î
Ji mi`hbetê kê ditewî
Şevtariyan qet na`hewî
Tu j`emrê kê vi kez ketê
Ji emrê kê her têy bi bez
Sewdaser î şubhetê ez
J`kêrra dikî çûna bi lez
Vê serqutan û `xulmetê
`Xulmet dikî bê pê û dest
J`kêrra dikî çend koh û pest
Baxoy negot gavek vewest
Hindî diçî dengê te tê
Dengê te tê bê Pê û hev
Ta`et dikî bê qelb û dev
Peyda dibi j`te Mewc û Kev
Şîn bûy ji rengê qudretê
Geh geh sipî şubhetê şîr
Qet mislê te na çin tu tîr
Renge ku te yar tête bîr
Meyla `Hebîb j` çûna te tê
Lazim te me`hbûbek heye
Yan dost û me`tlûbek heye
Yan meyl û mensûbek heye
Lew bê libas û kiswetê
Lew bê libas û tazî yî
Bi reqs û seyr û gazî yî
J`kêrra dikî `işqbaziyî
Remz û sirran te vêketê
Remz û sirran vêkrra dikî
`Hemyan vi baxorra dikî
Wek `aşiqan sêran dikî
Gerha di mîhra `xurbetê
Gerha di mîhra pîredinê
Qet nanivî, nasekinê
Reng şubhetê qelbê minê
Ji mi`hnetan û ze`hmetê
Ze`hmetber î, mi`hnetkêş î
Tu nazik î, teb`etxweş î
Bê ri`h li erdê ra d`meşî
Bê dest û pê tu j`kû ve tê
Bê dest û pê, bê çeng û pêrr
Bê pêl û mewc û fetl û gerr
Peyda dibin j`te kerr û ferr
Nakî beyan vê `iletê
Vê îletê beyan bike
Tu vê sirrê penhan bike
Carek li min `eyan bike
Da seh bikin hîkayetê
Da se`h bikîn vê mes`elê
Cuz`ek ji be`hsa ewelê
Binyad-i bûna menzelê
Dewran û çerxa xîvetê
Xîveta `alem di navê
Ji berketa feyz û gulavê
Min temenna kir ji Avê
Ji me`niya heqîqetê
`Heqîqeta van Cewheran
Me`rîfeta `Enasiran
Penhan neke j` yar û biran
Bê fêm bibêje `hikmetê
Bê fêm û qîl û qal bibêj
Hêdî bi lefzê `hal bibêj
Ber Mîm û Hê û Dal bibêj
Şerh û beyana kaxetê
Da kaxetê isbat bikîn
Qeydêd hûr î`tibar bikîn
Carek li min îzhar bikîn
Wazî`h ku fehmê min re tê
Dîdar û dîna Sertemî
Avê bi rebbê `alemî
Tu `Hadîs î yan Qîdem î
Yan tu nizanî hikmetê
Ber çi ne meşrû`h ew sixin
Rojek ji bunyada mezin
Bîna qede`h jê d`hate min
Ew bîn ji bunyada te tê
Ew reng dibêt ava zelal
Buhrîn li min çend mah û sal
Qet kes nekir li min su`al
Heta giham vê sa`etê
Heta gihame vê demê
Ma yek nebû d`vê `alemê!
`Ebdek ji puşta Ademê
Bifkir di e`hwalê Şetê
Kehnî dizên Cû jê diçin
Hindî Xudê dan Ins û Cin
Qet kes nekir ev pirs ji min
Ne j`Enbîyayê Ommetê
Miksî dibê avê we bû
Pêxemberan aqil hebû
Qet hewceyê pirsan nebû
Wan dest gihabû su`hbetê
[Avê digo: Feqî rabe
Bê tedbîr û `emel nabe
Ji halê te dê çawa be
Ji kê ra dikî vê sohbetê]
Ew su`hbeta cara ewil
Pêxemberan d`zanî şu`xil
`Eyb e ji bo ehlê aqil
Teftîş bikin me`rîfetê
Me`rîfetê teftêş bikin
Pirsan li bûna pêş bikin
Wan qissetan vetêş bikin
Li `Arifan kerahetê
Qenc vê qissê izhar bike
Li `Arifan ikram bike
Xelqê Xudê `eqil bike
Da se`h bikîn kirametê
Xelkê Xwedê `aqil kirî
Hemî `arif û kamil kirî
Nûrek di dil da hilkirî
Eslê qisan rê dibetê
Ê mislê min bê `ilm û xet
Mecnûnekê `heywansîfet
Bê teftêş pirsyaran diket
Bê rehnima kî babetê
Pirsa Feqê bê cih nebû
Lewrra di furqanê hebû
`Erşê Xudê li ser te bû
Avê gelo bîra te tê
Avê cewab da bê suxen
Ezman nebû, b` `hal gote min
Remzên di padşahê mezin
Sub`han ji vê seltenetê
Sub`han ji Me`bûdê li ser
Kî dê j` `Ellah ra kit xeber
Em çar Bikir anîne der
Kiç bûn di kenza qudretê
Kiç bûn di kenza qîdemê
Baxoy ji `işqa Ademê
Anîne karê `alemê
Zahir kirîn l`vê sûretê
Zahir kirîn çar Bakire
Ba û Av û Ax û Agir e
`Heywan hemû jê çêkir e
Dar û Nebata kiswetê
Dar û Nebat û Le`l û Zer
`Heywan û esnafên di ser
Teyr û tiyûr û De`bewer
Teftêş kirin ji nutfetê
Çi tişt pîçe naferricin
Însan ji Tînê d`xaricin
Lew Cin ji narî d`maricin
Dûr e li Melek teb`etê
Çar teb`etîn vêk ra Zidîn
Hem Ateşîn hem Baridîn
D` be`hra Heyûla d`waridîn
Melbûs bi vê wechîyetê
Bi çar wechan em Yabîs în
Muqîm yek e em `Hadis în
Lewra Ritûb û Yabis în
Hem jî dixwazîn ref`etê
Hem suflewî bazî dikîn
Hem meylî evrazî dikîn
Hem Keynûn hen gazî dikîn
Carek bibînîn ru`yetê
Carek bibêj em çar Xweh în
Bê mesle`het nakerrihîn
Ji meşyetê nabetihîn
Cuda kirîn j` wesfîyetê
J` wesfîyetê cuda kirîn
Ji su`hbetê em rakirîn
`Heta qîyam sewda kirîn
Sergeşte în di `hîretê
Di `hîretê sergeşet în
Qaim li ser zatê xwe în
çarde tebeq karê we în
Rabû ji maza `xefletê WAN
Çavkanî: Adnan Bîlen / MA