Wayê Mîrabela yê ke Komara Domînîkî de hemverê dîktatorîya Rafael Turujîllo de têkoşîn dayî û coka ra 25ê Teşrîna Peyêne ya 1960î de ameyî qetilkerdiş, ewro bi xoverdayîşê cinîyanê cîhane cuyenî. Cinîyê ke no 61 serrî yo 25ê Teşrîna Peyêne kerdî sey roja xoverdayîşî, bi hêrs û eksî hemverê şîdetê dewlet-camêrdî de sere nêronayî û gamêk tepîya nêeştî. Ewro sloganê Têgêrayîşê Cinîyanê Kurd yê ‘Jin jiyan azadî’ Îran de çalakîyanê protestokerdişî yê qetilkerdişê Jîna Emînîye de bîyo çimeyê îlham û bîyo felsefeya cinîyanê dinya. Cinîyî prosesêko winasî de bi rihê xoverdayîşî 25ê Teşrîna Peyêne pêşwazî kenî.
Tevgerê Cinîyanê Azadan (TJA) 5ê Teşrîna Peyêne Syenbol de bi deklerasyonêk bernameyê xo eşkera kerd û çarçeweya bernameyî de do 25ê Teşrîna Peyêne bi sloganê ‘Hemverê Faşîzm û Qirkerdişê Cinîyan de Nika Dem Demê Azadîya Cinîyan o’ pêşwazî bikerî.
Têkoşînê cinîyan berz bîyo
Aktîvîsta TJAye Felek Erdeme da zanayîş ke hemverê cinî û ciwananê kurdan de hêrişî zêdîyayî û vat: “Hemverê înan de xoverdayîşêk zêde esto. Ma raşte û keyeyan de xebatê rêxistinî rayra benî. Mana ûmuhîmîya emserrî seba ma cîya yo. Demêko kilm de Jîna Emînî hetê rejîmê mollayaî ra ameye qetilkerdiş. Embaza ma Nagîhan Akarsele ke têkoşînê cinîyan de keda aye zêde ya ameye qetilkerdiş. Qet şik çino ke ê seba ma sebebê têkoşînî yî. Ma sîkastê hemverê embaza Nagîhane ke ameye qetilkerdiş, cinîyanê bîna ke ameyî qetilkerdiş ra cîya nêvînenî.”
‘Zext seba ma sebebê têkoşînî yo’
Feleke dîyar kerd ke hemverê şarê Kurdî de hêrişêko topyekun esto û polîtîkaya çinîkerdişî yena rayraberdiş û wina dewam kerd: “Çarçeweya nê hêrişanê hemverê çapemenîya Kurdî ya azad de hêriş pê yenî. Furyaya destbendkerdiş û tepiştişî seba ma sebebê têkoşînî yo. Ma do 25ê Teşrîna Peyêne de xoverdayîşê xo hîna berz bikerî û rêxistinê xo dewam bikerî.”
‘Do hirê herêman de start bêro dayîş’
Feleke derheqê plansazîya 25ê Teşrîna Peyêne de nê çîyan vat: “Ma do hirê herêman de startî bidî. Ê yewine ma do 11ê Teşrîna Peyêne de şexsê Nagîhan Akarsele de seba cinîyê ke ameyî qetilkerdiş Anqara de, ê diyîne do 12ê Teşrîna Peyêne de hemverê polîtîkayê tiryak, fuhuş, ajanîye de Qilebanê Şirnexî de, ê hirîne zî seba silamkerdişê Rojhelat Qelqelîya Wanî de binî. Ma sey TJAye Stenbolî de do raşteyan de xebatanê rêxistinbîyayîşî keye bi keye, kuçe bi kuçe bikerî. Ez vengê berzkerdişê têkoşînî bi heme cinîyan kena.”
Do bi ‘Jin jiyan azadî’ raşteyan de bibî
Aktîvîsta TJAye Makbule Yilmaze vat ke seserran o cinîyî hemverê cuya cinî û sîstemê koletîye de têkoşîn kenî û wina dewam kerd: “Kiştişê cinîyan zêdîyayo. Heto bîn de babetêka muhîm ya ke rojeve de ya xoverdayîşê Îranî ya. Xoverdayîşê Îranî gird bîyo. Cinîyî wayîrê fikr û fehmê Abdullah Ocalanî vejîyenê yenê tepiştiş. Man ê hêrişan şermizar kenî. Na rewşe û şîdetê serê cinîyan qet nîno qebulkerdiş. Ma bi sloganê ‘jin jiyan azadî’ têkoşînî gird kenî. Ma do tu reyan sere nêronî. Ê çend destbendkerdiş û tepiştişan bikerî zî ma do xover bidî. Ganî pêro cinîyî bi sloganê ‘jin jiyan azadî’ Taksîm de bibî.”
