Bi qerarnameyê Serekkomarîye reyde binê Wezaretê Kultur û Turîzmî de Serekîya Cemxane û kulturî ya Alevî-Bektaşî ame awankerdiş û îlanê ci 9ê Teşrîna Peyêne de rojnameyê fermî de ame weşanayîş. 17ê Teşrîna Peyêne de bi qanûnê tewrikî yê meclîsî ra derbaz bi îdarekarî û heme falîyetê Cemxaneyî bi nê sazgehî rê ame girêdayîş.
Cinîyê Elewîyî reaksîyon vera nê mojnayî û dîyar kerdî ke îqtîdar bi qerarnameyê vetê hewl dano çimê DMMEyî pirr bikero û bi awankerdişê Elewîyanê xo tayînkerdişê qeyûman ê seba sazgehê Elewîyan amanc keno. Cinîyê Elewîyî dîyar kerdî ke do heta peynî têkoşînê xo yê seba welatijbîyayîşê têduşt bikerê, dewam bikerê.
‘Wa heqê ma bidê’
Berpirsîyara Herêma Egeyî ya Federasyonê Bektaşî yê Elewîyan Bahar Kaplan da zanayîş ke qerarname yeno manaya tayînkerdişê qeyûman ê seba sazgehê Elewîyan û no qerarname hemverê bawerîya kal-pîr-talib o û vat: “Ma do nêbê Elewîyê ke dewlete awan kena. Vatî do beton, bizmar, ceyran û awe bidê. Ma vernîya her çî heqê xo yê destûrê esasî wazenê. Wa statuyê îbadetxaneyê Cemxaneyî bidê. Wa heqê welatijbîyayîşê têduştî bidê.”
‘Elewîtî kultur nîyo bawerî yo’
Bahare dewamê qiseykerdişê xo de wina vat: “Elewî tewrê heme qirkerdiş û hêrişan payan ser de yo. Ma xover danê. Bi qanûnan nika çinkerdişî domnenê. Tirkîya goreyê qerarê DMMEyî fikre Elewîyan nêgîna û qanûnan nêvirazena. Ma awe danê, cereyan danê. Lazimîya ma bi çar dêsan çin a. Ma verê cû keyeyanê xo de cemê îbadetê xo kerdêne. Lazimîya kalikanê ma bi butçe çin a. Seba kalikanê ma butçe cayê vatişî daxî nîya. Kalê ma zanenê ke senî rayîr şêrê. Îqtîdar do kalanê xo biresno û qeyûman tayîn bikero. Hewldayîşê înan asîmîlasyon o. Ma na bawerî de yê. Dewlete hewl dana Elewîyanê xo awan bikera û bawerîya xo ma ser de ferz bikera. Elewitî kultur nîyo bawerî yo.”
‘Wazenê Elewîyan bigêrî binê tekela xo’
Hemsereka Komeleya Elewîyanê Demokatîke (DAD) Nebahat Çelîke zî da zanayîş ke îqtîdar hewl dano Elewîyan bigêro binê abluqa û Elewîyanê xo awan bikero û wina dewam kerd: “Wazenê Elewîyan bigêrî binê kontrolê xo. Vîşêrê Elewîyan kesêk nêeşkeno Elewîyan bişinasno. Senî ke Îslamê Sunî kerdî binê tekele xo, wazenê bi Elewîyan zî sere bidê ronayîş. No hêriş vera cinîye de yo. Elewîtî de îbadetan de cinî yan zî camêrd can ê. Wazenê Elewîyan bi xo reyde gire bidî û cinîyan bierzê planê peynî. Zîhnîyetê înan de no çî esto. Xeylê dezgehê Elewîyî hemverê qerarname û pêşnîyazê qeymeqamî de vejîyayî. Ma hemwelatîbîyayîşêk seyyewbînan wazenê. Ma nêbenê Elewîyê dewlete.”
‘Waştişê Elewîyan tewre de ca nêgînê’
Tewr peynî cinîyan ra Rayîrberîya Komeleya Canlar ya Elewîyan ra Halîse Îlbeycîye qisey kerd û dîyar kerd ke vera qerarê DMMEyî Tirkîya de statu nêdaya Cemxaneyan û vat: “Statuya îbadetxaneyî seba keyeyê cemî hîna zêde heq dana. Cemxane û Dergahê Elewîyan girê dayî wezîrîya kulturî. Heme Elewîyî vera nê çîyî de yê. Gelo bawerîya mi qey bi wezîrî reyde yena girêdayîş? Ma wazenê mîyanê şertanê seyyewbînanan de bicuyê. Elewîyan bi îmkananê xo bi butçeya xo bê hetkarîya tu kesî cemxaneyî viraştî. Ma heqê aw û cereyanî zî nêwazenê. Dewlete xora mecbura ke bida. Çike ez hemwelatîya nê welatî ya. Ez bacê xo dana. Domananê xo erşawena leşkeri. Ez nêwazena ganî aye bida. Ez wazena bawerîya xo bi hawayêkê azad bicuya.” ÎZMÎR
