Tarîxê Komara Tirkîya de, zilm û wahşetê zîndananê Tirkîya namdar o. Derbeya 12 Êlule ra pey zî zîndanan de, tam wahşet ciwîyaynî. Vera nê wahşetê kela zilmê 12 Êlule; Kemalan, Hayrîyan, Mazluman û Ferhatan zî bedenê xo kerd sîper û cuyê/heyatê vênî kerdbi. Hepisxaneyanê Tirkîya de 2000 de zî polîtîkaya zilm û tecrîtê dewam kerdnî. 20î Rezbera 2000yî de zî mehkumanî sîyasîyan, dest bi grewî veyşanîye/veyşaney kerdbi. Bi grewî veyşaney 85 tenan û 19 Kanûna 2000î de bi mudaxele dewlete 32 tenan, yekun 117 tenan heyatê xo vênî kerd.
12 Êlule 2012 de Tirkîye de, nizdîyê 10.000 mehkumanê sîyasîyan, semedo ke meseleya kurdan bi dîyalog û bi rayîrê demokratîkî çareser bibo, dest bi çalakîya grevî veyşaney kerd. Na çalakîya grewê veyşanîye de, di talebî esas girîyayê. Nê di taleban ra ay yewin; “Tecrîdo ke Ocalanî ser o dewam keno hawanîyo” bi. Talebo dîyin zî “Dadgehan de bi ziwanê may pawitiş” bi. No grewê veyşaney, bi veyndayîşê/vengdayîşê Ocalanî, 18 Teşrîna Peyene 2012 de rojo 68. de qedîya. Peynîya nê grewî de, dadgehan de, qanûnê bi ziwanê may pawitişî” vejîya.
Wekîla Colemerge Leyla Guvan zî semedo ke tecrîdo ke Ocalanî ser o beno hewanîyo, 08 Teşrîna Peyene 2018 de dest bi grewê veyşaney kerd. Leyla Guven, amancê dest pêkerdişê çalakîya grewê veyşaney de, no mesaj da rayaumûmîy; “No tecrîdo ke Ocalanî ser o beno, tecrîdê ê yew merdimî nîyo. Tecrîd, yew sucê merdimanî yo. Ocalan, parçeyê/leteyê nê şarî yo. Semedo ke ez nê tecrîdî, şermizar/protesto bika; bêmuhlet û bêageyrayîş, ez dest bi grewê veyşaney kena. Ez nika ra pey, dadgehan de tu pawitişê xo nêkena. Hetan nê dadgehî bêhuqûqîya xo dewam kenê, hetan tecrîd dewam keno, na çalakîya mi zî dewam kena. Hewce biko, ez na çalakîya xo, bi rojeyê mergî dewamnena.”
Çalakîya Leyla Guwen dima, wekîlê Partîya Demokratîka Şaran (HDP), Dersîm Dag, Tayîp Temel, Mûrat Sarisaç, wekîla verî Selma Irmak û Hemsereka BDP Sebahat Tûncel tede bi hezaran mehkumanê sîyasîyan, Suleymanîye û Hewlêrê Başûrî de, Strazbûrg de bi seyan merdiman dest bi grewê veyşaney kerd. Aseno ke eke tecrîd hewanînîyo, hûmara grewê veyşanîye ko hina vêşî bibo.
Leyla Guwen, no 132 rojî yo ke grwê veyşanîye de ya. Nika rewşa Leyla Guwen, zaf krîtîk yew merhale de ya. Goreyo ke ma medya ra zî peyhesîyayê, rewşa çalakkeranê grewê veyşanîye taloke de ya. Goreyo ke ma medya ra peyhesîyayê, mîde, pirnike û loqreyanê îna ra gonî yena. Eke hukmatê AKP, rewşa nê çalakkeranê grewê veyşanîye rê yew çare nêveyno, siba ko yew bi yew, cuyê xo vînî bikê/bikerê.
Mehkumê zîndanî Zulkuf Gezenî, semedo ke Ocalanî ser ra tecrîd hewanîyo, Hepisxaneyê Tekîrdagî de, bi çalakîya xo, cuyê xo vînî kerd. Zulkuf Gezenî, 1ê Edare de dest bi çalakîya grewê veyşanîye kerdbi. Eke na mesele rê yew çare nêveynîyo hima ko zaf merdimî zeh bibê. Wina yew rewşe de, yewer nişno binê nê webalî ra vejîyo.
Medyaya tirkîya (bê tayê îstîsneyan) na çalakîya grewê veyşanîye, se xeber nêveynena. Na medya ganî aşîtî, heq edalet û huqûqî rê ximet bikerdnî. La çe hef ke ceng rê, polîtîkaya îmha înkarî rê xizmet kena. Na medya vera polîtîkaya şaşe bêveng menda. Medyaya Tirkîya grewî bêvengîye de ya. Rolê kerrey, laley û korey kaykenê. Cesaret û vêjdanê nuştoxanê na medya kura de mendo? Na bêvengey û bêxemeya medya ra Zulkuf Guvenî cuyê xo vînî kerd. Gelo wexto ke Leyla Guven û çalakkerê bînî zî heyatê xo vênî bikê, ko çi vajê? Na medya, mergê dima, xeber bido ko çi fayde bibo?
Hinê heme kes zano ke, na mesela, bi na polîtîka çareser nêbena. Nê çenday serrî yo ke, Tirkîye zerre ra gonî vînî kena. Na polîtîka û no zîhnîyet ganî hinê bibedilîyo. Hewce keno Dewleta Tirkîya, grewê veyşaney tede heme meseleyanê xo bi dîyalog çareser biko. No tecrîd bêqanûnî yo. Tu yew maddeyê Qanûnê Tirkîya de, tecrîd nêameyo qebulkerdiş. Zulkuf Gezerî cuyê xo vînî kerd. No şahadetî ra pey mela yewr hinê zeh nêbo. Semedo ke Leyla Guwen tede cuyê heme çalakkeran nêdekewo taloke û çalakîya grewê veyşaney biqedîyo; no tecrîdo xeyrê însanî, wa hinê hewanîyo.
Eza, êş/dej, govende û şahîya kurdan têreyde benê. Yew het ra eza, yew het ra zî dîlana Newroze. Mela Newroza 2019î bibo wesîleya aşîtî û demokrasî. Bi na hîvîy, ez Newroza heme wendoxan pîroz kena.
