Artêşa Tirke 17ê Nîsane de bi hemkarîya PDKyî de hemverê herêmê Zap, Avaşîn û Metîna yê başûrê Kurdistanî de şerêko hîra da destpêkerdiş. Prosesê şerî de xeylêk reyan çekê hetê Rêxistina Qedexekerdişê Çekê Kîmyewî (OPCW) ra ameyê qedexekerdiş, yenê şuxilnayîş. Goreyê xebera Ajansê Xeberan ê Firatî (ANF) mîyanê 6 mengê peyînî de tewr tay 2 hezar û 476 rey gulevaran ameyo kerdiş û çekê kîmyewî yê qedexeyî ameyê şuxilnayîş. Sewbîna ANFyî rojê vîyarte de derheqê çekê kîmyewî de dîmenêk û dima ra zî eşkerayîya Fermandarîya Qerargehê Hêzê Pawitişê Şarî (NPG) pare kerd û dîyar kerd ke 17 gerîla hêrişê bi çekê kîmyewî de ameyê qetilkerdiş. Endama YJA-Starî Kevser Ete (Helbest Koçerîn) zî mîyanê înan de 17 kesê ke netîceyê hêrişê çekê kimyewî de Avaşîn de dinyaya xo bedelnayê ca gênê.
Kevser Ete (Helbest Koçerîn) serra 1996ine de Dihêyê Sêrtî de ameye dinya. Kevsere mîyanê keyeyêkê koçer û welatparêzî de pîl bena û ji êşîra Sorîyanî ra ya. 4 bira û 3 wayê Kevsere estê. Kevsere, serra 2014ine de tewrê mîyanê Tevgerê Azadîye bena û menga Êlule 2022ine de netîceyê hêrişê çekê kimyewî de dinyaya xo bedelnena. Dayîka Kevsere Leyla Ete ke dewa Şilyanî ya girêdayê Şirnexî de manena, qalê kênaya xo kerd.
‘Cuyêka zor û zehmete derbaz kerd’
Dayîka Helbeste, Leyla Ete destpêkê qiseykerdişê xo de serê cuya keyeyê xo de vinderte û vat, “Ma verê ra koçer ê. O wext ma şert û mercê xeylêk xidarî de hewl dayîne ke cuya xo dewam bikerê. Ma wina 15 serrî Dihê de mendî. La dima ra semedê feqîrî û teda û zordestî ma mecbûr mendî ke pesê xo biroşê. Domanê mi 4 kêna û 4 lajî bî, pêro qijî bî. Rexmê pêro zehmetîyan de ma koçê bajarê Manîsayî bî. Uca de 5 serran ma bi karkerîya mewsimî debara xo kerd. Gama ke domanê mi pîl bî, nêwaştî bajarê Tirkîya de bimanê û karê înan bikerê. Dima ra di lajê mi pes girewtî û ma reyke bîn agêrayî serê herra xo û cuya xo koçerî reyna ma dewam kerd.”
‘Helbeste 15ê Tebaxe de tewrê têgêrayîşî bî’
Eteye dewamê qiseykerdişê xo de bale ante şîyayîşê kênaya xo ser û wina vat: “Wexto ke ma hema nêşîbî bajaranê metropolan Helbeste serra 2014î de 18 serrîya xo de tewrê refanê gerîla bîye. Wexto ke aye şî 15ê Tebaxe bî û festivale estbî. Verê ke şêra ameye keye û kincanê xo bedelnaye û vat ‘ez do şêra festîvale.’ Mi vat ez zî to reyde bêra. La aye qebul nêkerde û waşte tena şêra. Aye şî û ez zî peynîya aye ra şîya festîvale. Çimanê mi ver de vînî bîye û şî. Ez şîyayîşê aye ra zaf dejaya û qehirîyaya. Heto bîn de zî ez aye ra zaf sereberz bîya.”
‘Hertim waştêne tewrê têgêrayîşî biba’
Eteye dîyar kerde ke Helbeste qet hemverê zilm û tedaye de bêveng nêmendêne û wina qala tabetmendîyanê kênaya xo kerde: “Helbeste merdimêka xeylê cîya bî. Hertim waştêne tewrê gerilla biba. Merdimêka xeylê kelecanin bî û hetkarî dayene her kesî. Helbeste xeylê serwext û bi aqil bî. Gama ke zilm dîyêne qebul nêkerdêne û hertim seyyewbînanîye pawitêne. Nizdîbîyayîşê aye yê hemverê cinîyan xeylê weş bî. Helbeste rayberîya keyeyî zî kerdêne. Heme gure û kare keyeyî mile aye ser de bî. Zerrîya mi zêde aye ra bî.”
‘Bi aqilbîyayîş û cesurîya xo ameyêne şinasnayîş’
Eteye ard ziwan ke Helbeste 5 serrî şîya mekteb, la seke 20 serran şîba mekteb wayîrê zanayîşî bî. Leylaye qiseykerdişê xo wina domnaye: “Vîrê aye xeylê baş bî. Ma heyranê aqilbîyayîşê aye bî. Xeylê cesur bî. Xora eke cesur nêbayêne, tewrê têgêrayîşî nêbîne. Wexto ke mi xebera şehadete aye girewte ez û pîyê aye tena bî. Ma xeylê qehirîyayî û hîssin bîyî. Ma dîmenê aye mojna. Heta serê sibayî hewne nêkewt çimanê ma. Helbeste tena şehîda ma nîya, şehîda heme şarê Kurdistanî ya. Ez aye vera sereberz û serfiraz a. Wa sereyê heme şarê ma weş bo.”
‘Nêeşkenê ser bikewî, coka ra bi çekanê kîmyewîyan hêriş kenî’
Eteye dewamê qiseykerdişê xo de bale ante şixulnayîşê çekanê kîmyewîyan ser û daye zanayene ke hemverê şarê kurdî de şixulnayîşê çekanê kîmyewîyan heqaretêko gird o û vat: “Dewleta tirke bi top, hawan û teyareyan nêeşkena ser bikewa. Coka ra dest bi şixulnayîşê çekanê kîmyewîyan kerda. Şixulnayîşê çekanê kîmyewîyan nîşaneyê têkşîyayîşê înan o. Sewbîna ez hemkarîya PDKyî û Barzanî şermezar kena. Eke PDK hemkarî nêdayêne do domanê ma şehîd nêbînê.”
‘Bêveng nêmanê’
Eteye dîyar kerde ke vayeya nê şerê girdi esto û vera ci de zî xoverdayîşêko efsane esto. leylaye peynîya qiseykerdişê xo de înan vat: “Helbeste zaf xover da. Nêeşkenê ser bikewî. Coka ra bi çekanê kîmyewîyan qetil kenî. Ez kesê ke hemverê çekanê kîmyewîyan de bêveng manenê şermizar kena. Helbest tena seba mî nêşîye, seba şarê xo şîye. Ganî şar pêro werizo payan ser û têkoşînê înan dewr bigêro.”
‘Wa dewa û heyfê înan erd de nêmanê’
Eteye veng daye û wina peynî arde: “Helbeste rayîrê herra Kurdistanî de şehîd bî û şehîda heme Kurdistanî ya. Ez aye vera sereberz û serfiraz a. Helbeste peynîya xo de xeylê çîyanê bi qîmetinan verdaye. Ganî dewa û heyfê înan erd de nêmanê. Ganî heme kes hîşyar bibo. Ma do peynîya dewaya domananê xo de bibê.” ŞIRNEX