Navenda Nûçeyan |
Rêxistina Navneteweyî ya Rojnamegerên Sînornenas (RSF), Endeksa Azadiya Çapemeniyê ya Sala 2021’ê aşkera kir. Endeks bi ser navê “Rojnamegerî, Derzîkirina Dezenformasyonê” hat ragihandin. Di daxuyaniyê de hat diyarkirin ku rojnamegerî li 130 welatan di bin astengiyên dijwar an jî nîvdijwar de hatiye kirin.
Sekreterê Giştî yê RSF’ê Chrîstophe Deloîre, destnîşan kir ku li dijî dezenformasyona rojnamegeriyê derziya herî bibandor hilberandina nûçeyan e û gelek caran ji aliyê aktorên aborî, polîtîk, teknolojîk û çandî ve tê astengkirin. Li gorî endeksê, di nav 180 welatan de, Tirkiye di nav 19 salan de 54 rêz bi paş de çûye û daketiye rêza 153’yemîn. Di endeksê de rêz li gorî mijarên mîna di medyayê de pirdeng û rengînî, serxwebûna medyayê, oto-sansur û destwerdana li nûçeyan, çarçoveya qanûnî, zelalbûn, bingeh û binpêkirinan hatiye diyarkirin.
Ewropa
Di rêzê de her sê welatên pêşîn Norweç, Fînlayadiya û Swêd in wek mînakên baş hatine nişandan û li welatên Yekitiya Ewropayê (YE) û Balkan tundiya li rojnamegeriya du qat li gorî bêrê zêde bûye. Wek mînak li Almayayê di xwepêşandanên li dijî derziya pandemiyê tundî li bi dehan rojnamegeran hat kirin û ji ber vê du rêz paş de çû.
Di daxuyaniyê de hat destnîşankirin, tevî ku li Ewropayê tundiya li dijî rojnamegeran zêde bûye jî di warê azadiya çapemeniyê de wek beriya niha parzenmîna herî baş e.
Amerîka
Yek ji parzemîna ku di warê çapameniyê de bi paş de çû ye jî Amerîka (Bakur-Başûr) ye. Di sala dawî serokê Amerîkayê (44) Donald Trump de tundiya li dijî rojnamegeran derket asteke pir bilind. Li gorî endeks 400 rojnamegeran tundî hatiye kirin û 130 rojnamger hatine binçavkirin.