Bi wesîleyê 1ê Gulane ya Roja Kede û Hetkarîya Kedkarî xo hadre kenê ke her cayî de vejîyê meydanan. Bi rojan o organîzeyê kedî eşkera kenê ke do duştê krîzê ekonomî, binpaykerdiş û şerî meydanan pirr bikerê û waştişê xo bîyarê ziwan. Rayberê PKKyî Abdullah Ocalanî zî di pawitoxnameyê xo de, binpaykerdişê heqê şaran, kedkar û karkeran ke hetê sîstemê kapîtalîstî ra yenê kerdiş û neyarîya ekonomîyî yê yenê kerdiş, erjna.
Abdullah Ocalan pawitoxnameyê xo de di qismê serê ‘Şaristanîyê kapîtalîstî’ de derheqê binpaykerdişê heqî de erjnayîşê ke keno û no erjnayîş bi qaso ke baleanteyî, roja ma ya ewro zî mojneno ra.
Rayberê PKKyî Abdullah Ocalan dîyar keno ke sîstemê kapîtalîstî bi krîzê ekonomî serê payan de yo û muxalîfê ekonomîyî yo û wina vano: “Yew îzahêke krîzê ekonomî esto, neyarê ekonomî yo pîl kapîtalîzm o û muxalîfê a ekonomîye yo. Rey-rey konseptêke seke krîzê berardişî zêde vera vejênê, yenê averşîyayîşî. Hetêke bîn ra zî dinya ra qismêke pîl vêşanîyî ra mirenê, heto bîn ra zî berardiş zêdeyêrî yo! Muxalîfbîyayîşê kapîtalîzmî yê hemverê ekonomîyî de tewr zêdeyêr xo nê kaoso ke yeno werardiş de dano mojnayîş. Sebebê ci zî zaf eşkera yo: Karê Tekelî. Para hêzê kedkarî yê berardişî ra yenê verdayîş, wexto ke hêz qîmê herinayîşî nêkeno, a yewî ra kaosî vejênê meydan. A rastî vejîyena meydan. Na rewşe de kamcîn metrano sexte yo yan zî kamcîn ekonomîst o do xo biresino hewarî? John Maynard Keynes, Vano çi!? Wa dewlete xercan zêde bikero. Senin? Hêzê herênayîşê kedkaran zêdeyêr bikero! Kayî bi heme lîşinîya xo vejîyenê meydan? Hetêke de a tunîke tal bikerê hetêke bîn ra zî tunîka bîne pirr bikerê! No zaf eşkera yo ke merg mojnenê ra û bi tewranîye razî kenê. Eşkera yo ke ma bi têkilîyêke polîtîkî dir rî bi rî yê. Wexto bêro waştiş ke çalakîyê hêzê demokratîkî bêrê pelçiqnayîş, ewilî nê hêzî vêşan yenê verdayîş. Heta ke xo nêerzê lingê înan, pîzeyê înan mird nêkenê. Ma bi taktîkê tewr kanan ê şerî dir rî bi rî yê: Seba teslîmgirewtişê şarêke, ewilî şaristanêke ablûka kerd, dima ra zî vêşan verdayî, seba teslîmbîyayîşî zî mirdkerdişê pîzeyî…!”
‘Binpaykerdişan de xela, nêweşî û karasetî yenê xebetnayîş’
Abdullah Ocalan eşkera keno ke krîzê ke xo vila kenê xelayî zî di eynî kategorîyî de eşkenê bêrê erjnayîş û derheqê sîstemê kapîtalîstî de zî senîn xebetnenê de zî nê erjnayîşan keno: “Fek berardişê keyeyê bi hişmendî ra veradayîş yan zî duştê nêweşî de karasetê bêçereyîyê merdiman ra umîd waştî. Eke îmkan û teknîkê bîyayeyî ke bikewê hereketê vêşanbîyayîşî û nêweşîyê cidî, nêbeno bêro fikirnayîş. Coka amanc û pawitişê bîyayîşê sîstemê hegemonîkî, sere ro no kaoso viraşte yeno dayîş, nêweşî û karasetî sey qozî yenê xebetnayîş. Ma eşkenê reyêk bîn bi tewirêke zelal têkilîya hacetê komele û ekonomîya kapîtalîstî ya bi hêzê şaristanîyê hegemonîkî yê fermî dir bivînê û şirove bikerê. Metod eynî yo. Vêşan verde, rewşa nêweşîyî, karasetî bixebetne! Serê nê de zî ti xo sey melekê ke bixelesne û heta Homabîyayîşî eşkenê bimojne ra. Wa qûlî zî seba to şikir bikerê!”
‘Wareardişê artêşê betalan’
Abdullah Ocalan dîyar keno ke sîstemê kapîtalîstî seba binpaykerdişê giranî bikerê, betalîyî xebetnenê û wina ci de şino: “Sîstemê kapîtalîstî seba dayeyê karê zêdeyî bikero her tim hewl dano artêşê betalan dore de vindarno û heta eke çinî bo ke zî bêçare na artêşa betalan do warebîyaro. Betalî prosesêke bi zanebîyayîş yenê wareardişî. Rêze ya vernî de pesdewarî û nebatî besê înan yenê û merdiman zî betal verdenê û bê feyde yenê verdayîş. Fînak, merdimî eşkenê betal bêrê verdayîş? Merdimo ke betal nêmaneno bîyayîşê averfînayîşî yê sey merdimîyî do senîn betal bo? Ewrenî de cayê konseptê betalîyî çinî yo. La betalî sey çalakîya tewr wehşîyî ciwîya komele de yena wareardiş û ganî yena verdayîş. Tu serebût bi qandê betalîyî, neyarîya sîstemê kapîtalîstî yê hemverê ekonomî de nêvejêno werte. Rejîmê Fravûnî de ke ma bi tewirêke şîdetî rexne kenê zî konseptê ‘betalî’ çinî yo. Senîn ke Fravûnê betalî çinî yê, konseptê betalî kole zî nînê fikirnayîş. Koleyêke her tim kar û qîmetê ci bîbî. Tena kapîtalîzmî de betalî yanî neyarîya hemverê ekonomî de esta.”
‘Neyarê cinî’
Abdullah Ocalan sewbîna eşkera keno ke sîstemê kapîtalîstî neyarê cinîya ke warearde û hêzê asasî yê ekonomîyî de yê zî û wina erjnayîşê xo dewam keno: “Di tarîxê heme şaristanijan de cinîyan wextê xo yo tewr xidar di wextê sîstemê kapîtalîstî de ciwîyayê û rastîya ‘cinî bê ekonomî ameyê verdayîş’ bi tewirêke tewr giranî xo dayê ramojnayîş. Nufûsê cinîyan bi tewirêke pelçiqnaye betal ameyê verdayîş. Pêwa ke karê keyî, karo tewr zehmetin zî 5 metelîk erjê înan çinî yo. Pêwa ke weledîyayê û resnayena tutan karo tewr zehmetî yê ciwîye yo zî tu erjê aye çinî yo û pêwa nînan zî her ke şino sey belaya serê merdiman yenê vînayîş û wina yenê famkerdiş. Cinîyî hem sey hêzê ercanî yê karî yenê vînayîş, hem zî sey makîneyê welidnayîşî û pîlkerdişê tutan û heta û heta sûcdarî yenê vînayîş. Di seranserê tarîxê şaristanijan de cinîyî finayê sewîyeyê tewr cêrî yê komele. La tu sîstemêke komele bi qandê hêzê averfînayîşê îstîsmaro ke sîstemê kapîtalîstî xebetnayo de, nêbîyo. Na rey cinî tena di qanatê zemînî de nê, heme qanatan de bîya hacetê nêseyyewbînîye, bê azadîyî, bê demokrasîyî! A tewr xewfe zî cinî vurîyayê endustrîyê seksî, îşkence heme hetê komele de vila kerdê.”
‘Binpaykerdişî de pîyasayê borsa, kûr û faîzî’
Abdullah Ocalan dewamîya erjnayîşan de vat, sîstemê kapîtalîstî binpaykerdişê şaran û kedkaran de, sewîyeyê globalî de, pîyasayê borsa, kûr û faîzî xebetneno û na babete ser o wina vat: “Sîstemê kapîtalîstî di sewîyeyê tewr peynîyê globalî de ekonomîyê pîyasayê ‘borsa, kûr û faîzî’ de vejîyêno tapê tewr corî, vurîyeno kayê pereyê-kaxidî û neyarîya xo, bêeleqebîyayîşê xo yê rastîya hemverê ekonomî de bi tewirêke eşkera û zêde verê komele de mojnayê ra. Di tu wextê tarîxî de ekonomî nêvurîyabî nê kayê kaxidan, sîstemê sanalî. Ekonomî nuqteya tewr xesas a komelan ameya erjnayîş û her tim di sewîyeyê ke pîrozîyê ci esta de ameya erjnayîş. Wayîrbîyayîş problemo ke tewr asasî ameyo vînayîş û ameyo şîrovekerdiş. Heme zimênayan de, hetê ewleyîya vîyarteyî de hetêke ke bêro îzahkerdiş esto. Roşanî seba vîrameyîşê zêdebîyayîşê ekonomî û wextê vetişê krîzî de yenê caardiş. Roja ma ya ewro de sîstemê kapîtalîstî, vêşêrî ke tu kede bidê, bi kûr, faîz û vayîya senedan kay kenê û di sewîyeyê globalî de, di mabênê seetan de bi milyaran dolarî dest bedilnenê. Merdimê ke di sînorê vêşanî û feqîrîye de yê, sîstemêke wina muxalîf esto.”
‘Krîzê berardişê bixebatnayoxî ‘
Abdullah Ocalan ano ziwan ke sîstemê kapîtalîstî seba bixebetnayoxî û berardişîyê ke 2 baskê muhîmî yê asasî yê ekonomî yê destê xo de vindarnê giranîyî dana polîtîkayê ke kar kenê hedef, tu feydeyê ci komele rê çinî yo û wina dergî dano qiseyanê xo: “Krîzê berardişî û bixebetnayoxîyî wareardişî û asasan kokî ra xerepnena. Sere de sîlehê nukleerî, tewirêke xewf herênayîşê sîlehan, sewbîna zî çimeyê enerjîyê kokê ci karbonî dir sermayegozarî, vurînayîşê genetîkê hêgayan, xebetnayîşê neqlkerdişê rayîrê bejî, behrî û hewayî. Di netîceyê çerçewayê modayî de eynî tewir mal, bi hezaran versîyonî yenê vetiş û seba nê sermayegozarîyê pîlî yê bê hesab yenê kerdiş. Nê tena çend hebî fînakê. Heto bîn ra zî hacetî hewce nêkenê ke hetêke de ameyê komkerdiş, bazaran nêvînenê û xusûsîyê xo yê xebetnayîşî vindî kerdê û terkê helesnayîşî ameyê kerdiş. Heto bîn de zî çinîbîyayîşê hêzê herênayîşî, nêweşî, vêşanbîyayîş û ordîya betalan. Di tarîxî de tu şer û karaseto ke na xirabî ro komele nêkerdbî, sîstemê kapîtalîstî pay ro damaran kerd û derbas bî.”
