Damezrandina PKK’ê pêşiya jirêderketinê girt

Komek li ser hîmê nerazîbûnê rabû ku hîn amator jî nebû, di nîsana  1973’an de li peravên Bendava Çûbûk a Enqereyê geh li ser...

Rêberên gelan çawa derdikevin holê?

Rêberê gelan, ji nava gelan derdikevin, gel wan hildibijêr in. Ne ji derve û ne ji aliyê hinek kesan an ji aliyê hinek dewletên...

Damezrandina PKK’ê pêşiya jirêderketinê girt

Komek li ser hîmê nerazîbûnê rabû ku hîn amator jî nebû, di nîsana  1973’an de li peravên Bendava Çûbûk a Enqereyê geh li ser...

Rêberên gelan çawa derdikevin holê?

Rêberê gelan, ji nava gelan derdikevin, gel wan hildibijêr in. Ne ji derve û ne ji aliyê hinek kesan an ji aliyê hinek dewletên...
Pazartesi - 25 Kasım 2024

Damezrandina PKK’ê pêşiya jirêderketinê girt

Komek li ser hîmê nerazîbûnê rabû ku hîn amator jî nebû, di nîsana  1973’an de li peravên Bendava Çûbûk a Enqereyê geh li ser...

Rêberên gelan çawa derdikevin holê?

Rêberê gelan, ji nava gelan derdikevin, gel wan hildibijêr in. Ne ji derve û ne ji aliyê hinek kesan an ji aliyê hinek dewletên...

Polîtîkaya înkar û îmhayî

17ê Hezîrana 2021î de nîjadperesto ke nameye ey Onur Gencerî yo visto bînaya HDPyî ya Îzmîrî ser/sîyar û bi 6 guleyan Denîz Poyraze qetil kerd. Dima zî waşt ke na bîna veşno. Raşta ey no merdim, merdimêko faşisto û bi organîze no qetlîyam kerdo. No merdimî, fikrîyat û ferasetê xo, no sîstemî ra girewto. Aseno ke peydê nê qatlîyamî de dewleta xorîne esta. Di rîyê Dewleta Tirkîya estê. Rîyo yewin legal o û bi goreyê qanûnan hereket keno, rîyo dîyin zî wexto ke îcab biko xete/rûtîn ra vejîno û heme tewir bêqanûnîyan keno. No zîhnîyeto tarî; na polîtîkaya red û înkarî ra miqat beno. Hetan ewro kurdan ser o epey qetlîyamî pratîze bîyê. Ez wazena ke nê qetlîyaman ser o tikê vindera.

Welatê kurdan, bê îradeyê kurdan, çar parçe/lete bîyo. Sînorê Tirkîya-Îranî; 17ê Gulane 1639î de, beyntarê Dewleta Osmanîyan û Dewleta Sefavîyê de, bi peymana Qasr-î Şîrînî xêz bîyo. Sînorê Tirkîya-Iraqî û yê sînorê Tirkîya-Sûrîye zî bi Peymananê Anqara qebul bîyo. Nê Peymanan de, temsîlîyetê kurdan çin o. No sînor, tebîî (xozayî) nîyo. Semedo ke nê sînorî; bê rizaya kurdan xêz bîyê, kurdî nê sînoran nêhemilnenî.”

Şerê Xelisîyayîşî de, tirkan û kurdan pîya têkoşîn daya û Komara Tirkîya sazkerda. La sazbîyayîşê Komara Tirkîya dima, kurdî înkar bîyê û sîstemê na dewlete, bitemamî tirkîtîyey ser o înşa bîyo. Kurdî; nîmetanê na Komare ra mehrûm vîyardayê. Kurdan rê tena înkar û îmha rewa dîyo. Kurdan seba heqanê xo yê netewî wext-wext sere hewanayo. Her serehewanayîşî ra dima, kurdan qetlîyaman ra vîyarnayê.

Jenosîd û qetlîyamî wextê Osmanîyan de dest pêkerdo û nê qetlîyamî hema zî dewam kenê. Semedo ke, heme kes bibo tirk û dewletêka yewpare/yewlete awan bikerê, name û estbîyayîşê kurdan û şaranê bînan qebul nêkerd. Tarîx, ziwan û kulturê înan qedexe kerd. Xoverodayîşê kurdan; bi kiştiş û qetlîyaman berteraf kerdê.

Xoveradayîşê Şêx Seîdî ra dima; extîyar, gede, cinî nêvato 20 hezar kurdî qirkerdî. Rayna Xoverdayîşê Agirî ra dima, 30 dewanê Zilanî de, yewer weş nêvîyardayo, heme qetlîyam ra vîyarnayî. Xoverdayîşê Dêrsimî de; gede, cinî extîyar tede, 60 hezar kurdî bi guleyan, singûyan kiştê.

No şero peynî de zî, nizdîyê 45 hezarî merdiman cuyê xo vînî kerdo. 4000 hezar dewê kurdan ameyî veşnayîş. 3-4 mîlyon kurdî mecbûr bîyê ke, dew û bajaranê xo ra koç bikê. Zafî înan nefê rojawanê Tirkîya bîyê. Bi hezaran roşnvîr û welatperwer; bi destanê kerdoxanê nedîyaran ameyê qetilkerdiş. Hemsereko verên ê HDPyî Selahattîn Demîrtaş û Hemsereka verêne Fîgen Yuksekdage zî tede wekîl, şaredar, sîyasetkar, aktîvîst bi hezaran merdiman, semedo ke tena fikrê xo beyan kerdo, debîyê zîndanan.

28ê Kanûna 2011î de dewa Roboskî de 35 sîvîlî, bi teyaranê Fantoman qir kerdê. Sey heme qirkerdişan, kerdoxê nê qetlîyamî rê zî doze nêameya akerdiş. Tewr peynî de zî Parîs de 9ê Çeleyê 1913î de Sakîne Cansiz, Leyla Şaylemez û Fîdan Dogane, bi yew qomployî qetil bîyê.

Serra 2011î de Sûrîye de yew şerê zerî dest pêkerd. No şer de çeteyanê DAÎŞî, her roje bi silehanê giranan, tanqan û topan hêrişê kurdanê Rojawanî kerd. Gede, cinî û extîyar nêvatê, bi şeklo hovane qetil kerdê. Şaranê Rojawanî, vera DAÎŞî zî yew şero bêaman dayo. Heme şarê cîhanî, no bela ra xelisnayê. Çi heyf ke Dewleta Tirkîya, heme hewa ra ardim dayo çeteyanê DAÎŞî. Dima zî semedo ke zorê DAÎŞî şi, Dewleta Tirkîya, hêrişê Rojawanî kerd, Afrîn, El- Bab, Azaz, Cerablûs, Jîndîres, Rajo, Girê Spî û Serêkanîye tede 1000 dewî û şaristanê Rojawanî îşgal kerdê.

Çi heyf ke îqtîdarê AKP/MHPyî şer de û polîtîkaya şerî de israr keno. Çunku no îqtîdar polîtîkaya înkar û îmhayî ra miqat beno. La hinê na polîtîka îflas kerdo.

Ez verî may û pîyê Denîz Poyraze rê, dima ra zî heskerdoxanê ya rê sereweşî wazena. Wa heme wext nûrî mîyan de biba. Ez nê qetlîyamî bi nefret şermizar kena.

Şaranê Tirkîya, bi taybetî kurdan, na polîtîkaya cengî ra, epey ezêt/ezîyet anto. Hinê wext, wextê heq-huqûq û demokrasî yo. Hinê wext, wextê awankerdişê cepheyê demokrasî yo.

Not: Mi no nuşte de, nuşteyanê xo yê verînan ra îstîfade kerdo.

Nûçeyên Têkildar