Hêzanê dewleta Tirkîya, 17ê nîsane de Başûr de Mintiqaya Metîna, Avaşîn û Zapî de yew operasyon daye destpêkerdiş. No operasyon de teyareyê bombardumanî, teyareyê kifşî, firfirokî/helîkopterî, aletî ke çekî barkerde yê/SÎHAyê zî tede heme tewir teknîk û çekî yenê şuxûlnayîş. Yewna het ra nê mintiqayan de, operasyonê bejayî destpêkerdo. Aseno ke dewleta Tirkîya, nê mintiqayan de yew cengo pîl daya destpêkerdiş.
Gelo no proses de û no çap de çi rê no operasyon daya destpêkerdiş? Ma zanê ke Serekkomar Recep Tayyîp Erdogan û hukmatê AKP/MHP çi wext sîyaseten bikewê tenganê, hem zerreyê Tirkîya de, hem zî teberê Tirkîya de vera kurdan operesyonanê leşkerîyan û ê sîyasîyan danê destpêkerdiş. Tirkîya de, semedo ke yew qrîzê ekonomîyî vejîyayo, raya umûmîye de terafdaranê xo vînî kenê. Yew hîkayeya înan ya newe nêmenda. Ê sarayan û koşkan de zewq û sefa reyde ciwîyênê. Bêxeyra cengî û polîtîkaya zorî, yewna arguman destê înan de nêmendo. Yewna het ra Tirkîya de bêrayîrey, sereyê xo girewto şona. Şaranê Tirkîya adeta veyşaney û xizaney reyde terbîye kenê. Serekkomar Erdogan û Hukmatê AKP/MHPyî wazenê ke, operasyonî leşkerî reyde, vengê muxalefetî bibirnê û cepheyê Tirkîya de destekê nîjadperestan bigêrê. Xora Serekê CHPyî Kemal Kiliçdarogluyî nika ra destekê xo îlan kerdo.
No çewres serrî vêşêr o ke, no ceng dewam keno. No ceng de, bi des hezaran ciwananê kurdan û yê tirkan cuyê xo vînî kerdî. Bi des hezaran kurdî; hetê merdimanê tarîyan ra ameyê vînîkerdiş. No ceng de, 500 mîlyar dolaran vêşêr yew pere xerc bîyo. Dewê û wareyê kurdan kafûkûm bîyê. Bi mîlyonan kurdî koç kerdî. Aseno ke bedelê nê cengî, şaranê Tirkîya rê birîno. Ewta de CHP tede heme mûxalefetî rê yew veyndayîşê ma esto. Bêrê vera nê cengî de, polîtîkaya aşîtî û demokrasî û dîyalogî esas bigîrê. Polîtîkaya red û înkarî rewna îflas kerda. CHP tede nê partîyê muxalefetî, destek bidê nê operasyonî, verî balte danê çokdê xo ro. Eke nê partîyî; Tirkîya de polîtîkaya red, înkar û îmhayî rê xizmet bikê, ê zî sîyaseten qedînê. Ma wazenê ke nê partîyê ke Tirkîya de sîyaset kenê, kurdan ser o, wa hinê sîyasetê dişmeney nêkê. Tirkîya de 20 mîlyon, cîhan de yekun 50 mîlyon kurdî estê. 20 mîlyon kurd, hemwelatîyê Tirkîya yo, la Qanûno Bingehî de, yanî resmîyet de, hima zî nêameyê qebulkerdiş. Hetan şarê kurdan sey heme şaran, wayîrê heqanê xo yê tebîîyan nêbo, edebîyatê birayey kerdiş, yew dirîyey ya. Vanî ke; “Terorîstî nêvîyardanê ma meseleya kurdan çareser bikê.” No vatiş kocaman yew zur a. Çunku meclîs de, zafaney destê şima de ya. Cay yewerî dest û lingê şima bestê? Keremkî Meclîs de, na mesela çareser bikê. La aseno ke, şima na polîtîkaya înkar û îmhayî ra miqat benê. Ma zanê ke, eke Tirkîya de, heq huqûq û edalet bibo, hatûbelaatî şima nêmaneno. Na eşkera ya ke, şima seba bekaya xo, no şer de israr kenê.
Yewna veyndayîşê ma; karkeran, karmendan, bêkaran, demokratan û sazîyanê sîvîlanê yê Tirkîya rê esto. Bêrê polîtîkaya cengî rê nê, polîtîkaya heq û huqûqî rê, bêrê polîtîkaya aşîtî û demokrasî rê xizmet bikê/bikerê. Wa hinê no ceng vind ro. Wa hinê no ceng de ciwanî zeh nêbê, wa pereyê/bacê şaran nêşêro nê ceng rê. Eke eyro Tirkîya de; veyşaney, xizaney û fayî/fayey esta se, sebebê înan ay yewin, na polîtîkaya yê cengî ya. Bêxeyra tayê şexsan û zumreyan, no ceng de, menfeetê şaranê Tirkîya çin o.
Yewna veyndayîşê ma, partîyan, sazîyan, dezgeyan û şexsîyetanê yê kurdan rê esto. Ay yewin; ma wazenê ke fikrê înan, bîr û bawerîya înan çi bena wa bibo, heme kurdî wa hinê na polîtîkaya cengî rê, polîtîkaya red û înkarî rê nê, wa polîtîkaya aşîtî û heq û huqûqî rê xizmet bikê. Serekwezîrê Hukmatê Başûrî Mesrûr Barzanî çend rojî ra vîyar, Serekkomar Erdogan zîyaret kerd. Çi heyf ke nê zîyaretî dima, dewleta Tirkîya destbi nê operasyonî kerd. Hukmatê Başûrî, vera nê operasyonî qet yew tepkî nênawito. Yeno vatiş ke tersê ey, destek danê nê operasyonî. Pêşnîyazê ma ay o ke, KDPyê Başûrî mîyan de, kam/e ke destek dano/a nê operasyonî; wa derhal no rayîro şaş ra fek verrado.
Pêşnîyazî ke mi cor ra kerdê, tena pêşnîyazî mi nîyê. Pêşnîyazê yew şarî yê. Xora Newroza 2022yî de, mîlyonan nê pêşnîyazî ardê ziwan. Nê pêşnîyazî, se yew referandûmê waştişê aşîtî, azadî û heq û huqûqê kurdan bi. Hewce keno ke, heme terafî, nê waştişan esas bigêrê û goreyê nê waştişan têbigeyrê. Şer de israr, yew gureyê aqilî nîyo. Hîvîya ma a ya ke, hinê no şer derhal vindero û polîtîkaya diyalog û aşîtî esas bigêrîyo.
