Çend roj beriya hilbijartinên Gulanê fikarên raya giştî ya li ser ewlehiya sindoqan zêde dibin. Baskê mûxalefetê, ji bo hîleyên hilbijartinê yên ku desthilatdariya AKP-MHP’ê di hilbijartinên beriya niha de serî lê da, di vê hilbijartinê de jî neyê dubarekirin, di nava hewldanan de ye. Partiya Çepên Kesk ji ber ku wê cara yekem bikeve hilbijartinê di 14’ê Gulanê de tenê bi çavdêr û parêzeran hewl dide ewlekariyê pêk bîne.
Cîgirê Hevserokê Giştî yê HDP’ê û Parlamenterê Êlihê Mehmet Ruştu Tîryakî ku demekê ji xebatên hilbijartinê yên HDP’ê berpirsyar bû, têkildarî ewlehiya hilbijartinê û fikarên civakê axivî.
Tîryakî da zanîn ku, ewlehiya hilbijartinê ne tenê roja dengdanê ye û destnîşan kir ku divê ev weke pêvajoyeke ku bi rojimêra hilbijartinê û beriya wê ve girêdayî ye bê dîtin. Tîryakî diyar kir ku mijara fînansekirina siyasetê ji bo ewlehiya hilbijartinê jî gelekî girîng e û destnîşan kir ku, ji ber saziyên çapemeniyê bi awayekî wekhev nêzî partiyên siyasî û xebatên wan nabin, ewlehiya hilbijartinê dixe bin xeteriyê.
‘Derfetên maddî û ewlehiya hilbijartinan bi pirsgirêke’
Tîryakî wiha berdewam kir: “Partiyên desthilatdar demeke dirêje çavkaniyên giştî bêsînor bi kar tînin. Îro hûn dibînin ku Serokê Giştî yê AKP’ê ku di heman demê de serokkomar e, hemû xebatên xwe bi derfetên gel dimeşîne. Yanî ne bi îmkanên partiyeke siyasî, bi çavkaniyên gel, li dora wan bi hezaran erkdarên ewlekariyê û bi balafirên dewletê diçe her herêmê. Ev têr nake, her çiqas qedexe be jî, ne wek Serokê AKP’ê, bi kumikê serokkomariyê diçe her cure vekirinan. Ev hemû mijarên ku divê di warê fînansekirina siyasetê de li dijî partiya desthilatdar bên ziman. Ji ber vê yekê li Tirkiyeyê fînansekirina siyasetê ne wekhev e. Partiyên mûxalîf ne xwedî heman derfetî ne.”
Tîryakî bi bîr xist ku, sedema ku Partiya Çepên Kesk nikare wezîfedaran ji bo komîteyên sindoqan erkdar bike, têkildarî doza girtina HDP’ê ye û got, “Ji xwe derfetên mûxalefetê kêm in. Derfetên me kêm in. Em bi piştgiriya gelê xwe siyasetê dimeşînin. Bi bendavên ku me bi xebatên xwe hilweşandin, ji bo qutkirina alîkariya xezîneyê ya ku me bi dest xist, ji Serdozgeriya Komarê ya ku li ser fermana desthilatdariyê tevgeriya, serlêdanek jî hebû. Ji ber vê yekê di warê fînansmana siyasî de pirsgirêkek cidî heye. Lewma li vir rastî rewşeke ku ewlehiya hilbijartinê dixe xeterê heye. Di fînansekirina siyasetê de pirsgirêka ewlehiya hilbijartinê û di bikaranîna medyayê de jî pirsgirêka ewlehiya hilbijartinê heye. Helbet di roja hilbijartinê de jî gelek pirsgirêk hene. Partiyên siyasî niha dikevin hilbijartinê. Partiyên siyasî xwediyên hilbijartinê ne û yên dikevin pêşbirkê ew in. Di lijneyên hilbijartinê de nûnerên partiyên siyasî hene. Di meclîsên bajaran de endamên çar partiyên siyasî hene. Di heman demê de nûnerên partiyan jî hene.”
‘Divê hevrêyên me teqez li ser sindoqan neqetin û gelê me jî wir terk nekin’
Tîryakî di berdewamiya axaftina xwe de wiha got: “Eger em bi HDP’ê re ketibana hilbijartinê, wê li hemû desteyên hilbijartinê yên navçeyan endamên me hebûna. Bi taybet ji ber ku em di nava 5 partiyên herêmê de bûn, me dikarî ji bo hemû desteyên sindoqan endam diyar bikirana. Lê ji ber metirsiya girtinê hemû endamên me yên desteya hilbijartinê ya navçeyên me hatin betalkirin, ji ber ku em weke HDP’ê neketin hilbijartinê û em ê ji lîsteyên Partiya Çepên Kesk bên hilbijartin. Tenê weke nûner, wê şansê me yê çavdêriyê hebin. Em nikarin endamên desteya sindoqan jî bidin. Ji ber wê jî weke salên borî em ê hewl bidin bi rêya çavdêran ewlehiya sindoqan misoger bikin. Ew ê li dibistanan hevrêyên berpirsiyar hebin. Bi hezaran hevrêyên me ku di nav wan de parêzer jî hene, wê di lijneyên hilbijartinê yên navçeyan û dibistanan de weke kesên xwedî destûr îtîraz bikin. Tevî ku em nikarin endamên komîteya sindoqan ji bo parastina sindoqan diyar bikin, lê em di wê baweriyê de ne ku em dikarin di qadeke girîng de vê yekê bikin. Hevrêyên me teqez li her cih, bajar, navçe û gundên ku em lê xwedî bandor in, ji sedî sed nebe jî dê li serê sindoqan bin.”
‘Çavkaniya bêbaweriyê YSK bi xwe ye’
Tîryakî da zanîn ku, çavkaniya bêbaweriya hilbijêran a derbarê roja dengdanê de Desteya Bilind a Hilbijartinan bixwe ye û got, “Bi biryarên xwe bêbaweriyê ji beşeke mezin a civakê re çêdike. Li vî welatî ji bilî dengên bi awayekî zelal dizîn nîqaş tê kirin. Di hilbijartinên dawî de di bin navê “pirsgirêka ewlehiyê” de li cihên xwe dengê xwe bidin nêzî 200 hezar hilbijêr hatin astengkirin. Pûsûleyên dengan ên bê mohr ji aliyê YSK’ê ve betal hatin ragihandin. Ev hemû, bê gûman, fikara gel li ser ewlehiya hilbijartinê çêdike.”
‘Gelê me wê wan lîstikan pûç bike’
Cîgirê Hevserokê Giştî yê HDP’ê Mehmet Ruştu Tîryakî têkildarî tedbîr û xebatên partiyên xwe yên têkildarî roja hilbijartinê wiha axivî:
“Me demek beriya biryara hilbijartinê dest bi perwerdehiya gelek hevrêyên xwe kir. Niha em perwerdeya hevrêyên xwe yên ku di dibistanê de berpirsyar in gav bi gav didomînin. Me dest bi weşandina vîdeoyên xwe yên perwerdeyê yên ku 3 hefte berê ji bo çavdêrên xwe amade kiribûn kir. Xebata me ya perwerdeyê bênavber berdewam dike. Her çendî di demên dawî de Serokê Giştî yê AKP’ê zimanê gefxwarinê bi kar anî û hilbijartin weke darbe bi nav kir jî, em ji her kesî re dibêjin ku hevpariya AKP-MHP-BBP-HUDA PAR teqez wê têk biçin. Dest bi provokasyonên xwe yên dawî dikin, lê gelê me wê van lîstikan pûç bike.”
