Eyro Cîhanî de, zaf cayan de şer beno. Rojawan, Fîlîstîn, Karabag û Ukrayna de, yew hetra tay şarî verbê talokeyê qirkerdişî de yî. Nê şeran de bi des hezaran; gedeyî, cinîyî, extîyarî, merdimi sîvîlî û masûmî cuyê xo vînî/vîndî kenê. Yewna het ra cay û wareyê înan bi bombardimanan xirtoxamîl beno. Bi mîlyanan merdimî semedo ke ganê xo bixelsnê welatê xo terk kenê, koçê sewbîna cayan û welatan kenê. Yewna het ra erd, daristan, koyî, royî; bi heme tewir çekan û heme tewir madeyanê kîmweyîyan bombardiman benê. Adeta hemsengê tebîetî herimnenê.
Dinya de, Tirkiye de û welat de semedo ke rayîrê çareserkerdişê meseleya kurdan biabo; şarî, sazîyê sîvîlan, partî, roşnvîrî, hunermendî, şexsîyetî, zanayeyeyî vengda terafan danê. Semedo ke “Ocalan azad bibo û meseleya kurdan çareser bibo”; Cîhan de meşî, panele, weşanê televîzyanan û îzehetê çapemenî dewam kenê
Dinya de û Tirkîye de, şerê bêemanî dewam kenê. Bêvengmendiş cesaret dano cengaweran. No semed ra vera nê şeran de vindertiş, yew wazîfeyêko exlaqî yo. Dinya de û Tirkîye de semedo ke ceng vindero, heme meseleyi bi ceng û pêrodayîş nê, bi diyalog û muzakereyan çareser bibî, partî, sazî û dezgeyê sîvîlan, roşnvîrî, hunermendî û aqilmendê şaran, ganî no demde rol û mîsyonê xo bîyarê ca.
Amed de zî 29/10/2023 de semedo ke rayîrê meseleya çareserkerdişê meseleya kurdan biabo û semedo ke na mesela de Ocalan azad bibo û rolê xo bîyaro ca, 172 Rêxistinê komelê sîvîlan û partîyanê sîyasîyan û sendîkayan, bi çapemenî
yew deklarasyon, rayaumûmîye rê par kered. No deklerasyon wina dest pêkerd.
“Eyro problemê ke şerê pêroyî de ciwîyênê, bingeyê înan de, zîhnîyet û politikaya înkarê bawerî, kultur û nasnameyê şaran esto. Nê sûcê merdimanî; Rojawan, Fîlîstîn, Karabag û Ukrayna de yenê kerdiş. Heme destkewteyê kurdan, tehlukeyê pîlî rê rî bi rî yê. Heme cografyayê ke kapîtalîstan çim verdayo ser, şarê ewtayî/îtayî, raştê mergî yenê, erdê xo ra yenê vetiş û erjê ser erdan û binê erdanê înan yeno talankerdiş. Vera nê kerdeyanê hêrişkaran Neteweyê Yewbîyayeyî (NY) wezîfeyê xo nêano ca.
Tirkîya de hetan ke meseleya kurdan çareser nêbo, yewek nişno/nêeşkeno qala demokrasîyî bikero. Kurdî wazenê ke; bi ziwan, nasname û coğrafyaya xo biresê statuyêkê komelkîyî… Her hetê dinya ra vera tecrîdê Îmraliyî, vengê nêrazîbîyayîşî beno berz û yeno waştiş ke wa ey şertê Mandalayî bêrê şuxulnayîş. Semedê çareserkerdişê probleman, ganî Abdullah Ocalan bişîyno/bieşko azad têbigeyro.”
29/10/2023 de Istanbul de zî 78 rojnameger, sîyasetmedar, roşnvîr, hunermend û kesayetî seba çareserîya meseleya kurdan ameyî têhet û deklarasyonê “Vengdayîşê Aşîtî” eşkera kerd. Wina vajîya; “
Serranê 2013-2015 an de, bi malûmatê Hukmatî; Îmralî de, tayê pêveynayîşî bîyê, yew qanûno taybet vejîyayo. Yewna het ra terafê Hukmatî ra yew Heyetê Aqilmendan ronîya û Tirkîye de Aşîtî Prosesê Çareserî ser munaqeşeyî bîyê û raporî muhîmî ameyê hedrekerdiş.”
“Înşakerdişê aşîtîya komelkî, her çîy ra ver bingeyê zemînê sîstemê yê demokratîkî yo.”
“Mewzûyê Aşîtîy de wazîfe dekeweno milê hereketanê komelkîyan û partîyanê yê Meclîsî .”
“Mûxalefeto Komelkî û Parlamento ganî vera polîtîkayanê şerî vejîyê, zor bidê rayîrê akerdişê yê çareserîya demokratike.”
“Çaresrkedişê meseleya kurdan de, Mûxabatan yew zî Abdûllah Ocalan o, 32 aşmî yo ke ey ra xebere çin a. Heqê ey binpay benê. Ma veynda/vengda Hukmatî danê ke wa no tecrîdo bêhuqûq hewanîyo.”
Îmzakerdoxê deklarasyonê ‘Vengdayîşê Aşîtî’ ra pawitoxê Heqanê Merdiman Akin Birdalî wina vat; “Welatê ma û Rojhelatê Mîyanên mîyanê çemberê adirî de yê. Sebebê xeylê krîzan polîtîkaya şerî ya. Ma kewenê seserra Kamare ya newayî. Eslê xo, no seba aştîya komelkî yew firsetêk o. Bi qedînayîşê tecrîdî; berê demokrasi û berê aşîtîy yeno akerdiş. Belkî no beno bingeyê têrîameyîşê neweyî. Ez hêvî kena ke goş bidê nê vengdayîşî”
Nê rojanê peynîyan de vejîya orte ke ‘Tewr aşîya xirabe, tewr cengo bi heqdarî ra başî ra.’ Tirkîye de û Rojhilatê Mîyanênî de heme wextan ra zafer îhtîyaceya Aşîtîya ê Komelkî esta. Ma zî vanê; şer de israr çare nîyo. Heme meseleyi ancax bi dîyalog û muzakereyan çareser benê.
